Ο μπουρλοτιέρης Ματρόζος και τόσοι άλλοι ήρωες του 21 πέθαναν πάμπτωχοι και ξεχασμένοι.
Τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη και του Κολοκοτρώνη είναι συγκλονιστικά για το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής, αλλά και τόσο αποκαρδιωτικά για τα πρώτα βήματα του Ελληνικού κράτους.
Κι όμως! Παρ’ ό,τι οι δάφνες της Ελευθερίας σύντομα ξεθώριασαν και συχνά κυλίστηκαν στις λάσπες εσωτερικών διχασμών, η νέα Ελλάδα άντεξε.
Και όχι μόνο άντεξε, αλλά επί 82χρόνια περίπου, ξεσηκωνόταν και έχανε διαρκώς πολέμους, αλλά – πράγμα περίεργο, κι αληθινά μοναδικό: κέρδιζε συνεχώς εδάφη!
Έχανε πολέμους, αλλά κέρδιζε εδάφη!
Αιματοκυλούνταν εσωτερικά, άλλαζε δυναστείες και δυνάστες, και κυβερνήσεις και καθεστώτα – αλλά μεγάλωνε!
Πρώτα με τα Επτάνησα (1864).
Μετά με τη Θεσσαλία και μέρος του Νομού Άρτης (1881).
Ακόμα και μετά τον «ατυχή» ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897, το ήδη χρεοκοπημένο κρατίδιο, ταπεινώνεται στρατιωτικά, αλλά είναι η Τουρκία που χάνει την επόμενη χρονιά την Κρήτη (εξ αιτίας της οποίας είχε ξεκίνησε ο Πόλεμος εκείνος)…
Μοναδικό στην Ιστορία παράδειγμα που ο νικητής του Πολέμου χάνει εδάφη και ο νικημένος τελικά κερδίζει εδάφη!
Και τότε είναι που περνάει και υπό την διαρκή εποπτεία του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου (ΔΟΕ) που κράτησε 65 χρόνια περίπου…
Την επόμενη δεκαετία, την πρώτη του 20ου αιώνα, η Ελλάδα επουλώνει λίγο- λίγο τις πληγές της, αλλά η χώρα παραμένει διεθνώς απομονωμένη και εσωτερικά μίζερη.
Όπου μετά από τόσες απογοητεύσεις, φαινομενικά κυριαρχεί η ιδιωτεία, η αδιαφορία και η ιδιοτέλεια. Τόσο που ο Ίων Δραγούμης καταγγέλλει τους συμπατριώτες τους εκείνης της εποχής (1905) ως «αισχρό έθνος μπακάληδων»…
Κι όμως, εκείνο το «αισχρό έθνος μπακάληδων» λίγα χρόνια αργότερα, ξεσηκώνεται και ξεχύνεται και κάνει μια νέα εποποιία: του 1912-13!
Και η «ξοφλημένη» Ελλάδα της εποχής… διπλασιάζεται!
Κι ύστερα μεσολαβούν κι άλλα επικά και δραματικά: η Ελλάδα διχάζεται και ξανά-ξεσηκώνεται και φτάνει… 42 χιλιόμετρα έξω από την Άγκυρα, και βιώνει τη μεγάλη Καταστροφή της Μικράς Ασίας.
Αλλά αν δείτε τη δεκαετία 1912-1922, η χώρα υπερδιπλασιάστηκε και το βίωσε τελικά ως… Καταστροφή!
Κι ύστερα ξανακλείνεται στον εαυτό της. Και… ξανά-διχάζεται!
Κι ύστερα βιώνει νέες αναστατώσεις. Και τελικά μπλέκει στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Όπου αναδεικνύεται η πρώτη χώρα που νίκησε στρατιωτικά τον Άξονα!
Εναντιώθηκε στο Φασισμό και το Ναζισμό, όταν οι άλλοι λαοί είτε συνθηκολογούσαν μαζί τους είτε υπέκυπταν αμαχητί στην μπότα τους.
Και τελικά βιώνει τη χειρότερη Κατοχή της Ιστορίας της (1941-44).
Και μέσα σε δέκα χρόνια – την τραγική δεκαετία του ’40 – ο Πόλεμος με τη Φασιστική Ιταλία μας στοίχισε 13,6 χιλιάδες νεκρούς, η Κατοχή μας στοίχισε 84 χιλιάδες εκτελεσμένους, ο Εμφύλιος μας στοίχισε 154 χιλιάδες νεκρούς, αλλά οι συνολικές απώλειες της χώρας μαζί με την πείνα και τις κακουχίες ξεπέρασαν τις 750 χιλιάδες!
Σε ένα συνολικό πληθυσμό που δεν ξεπερνούσε τότε τα 6 εκατομμύρια…
Τότε η Ελλάδα ήταν πραγματικά «ημιθανής». Κι όσοι έμειναν ζωντανοί έσπευδαν να φύγουν αμέσως μετά, την επόμενη δεκαετία, ως μετανάστες στην ανοικοδόμηση της Ευρώπης, στην Αμερική, τον Καναδά και την Αυστραλία.
Ξένοι παρατηρητές που επισκέπτονται τη χώρα τότε, δεν κρύβουν την απογοήτευσή τους. Ο Αμερικανός Πώλ Πόρτερ συντάσσει την περιβόητη έκθεσή του το 1947 με την οποία διαπιστώνει ότι η Ελλάδα είναι εξαιρετικά δύσκολο να συνέλθει, να επουλώσει τις πληγές και να ξανασταθεί στα πόδια της για κάμποσες γενεές.
Κι όμως, η Ελλάδα τις επόμενες δύο δεκαετίες στέκεται στα πόδια της και αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς.
Περνάει νέες εσωτερικές περιπέτειες κρίσεις, δικτατορίες και εθνικές καταστροφές (στην Κύπρο αυτή τη φορά), αλλά συνεχίζει να αναπτύσσεται.
Αναπτύσσεται με στρεβλό τρόπο – που τώρα τον πληρώνει, μαζί με αρκετές ακόμα «αμαρτίες» της – αλλά έχει σήμερα, παρά την κρίση της, το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο (κατά κεφαλήν εισόδημα) απ’ όλες τις γειτονικές χώρες (της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένης), και το μεγαλύτερο ΑΕΠ απ’ όλες τις υπόλοιπες Βακλανικές χώρες ΜΑΖΙ!
Αυτό το «αισχρό έθνος μπακάληδων» κατά τον Ίωνα Δραγούμη το 1905…
Αυτή η «χαμένη υπόθεση» κατά τον Πολ Πόρτερ το 1947…