Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΠΑΤΕΡΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΟΥ
†ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ κ. ΙΕΡΟΘΕΟΥ
«Ο Πνευματικός Πατέρας που πρέπει να εξασκεί το έργο με βάση την Ορθόδοξη Παράδοση διαφέρει σαφώς από τον ψυχολόγο, που εργάζεται βάσει μιας ανθρωποκεντρικής θεωρήσεως του ανθρώπου και της ζωής του.
• Ο ψυχολόγος θέλει να ισορροπήσει ψυχολογικά τον άνθρωπο. Ο Πνευματικός Πατέρας αποβλέπει στην θέωση του ανθρώπου να ομοιάσει ο άνθρωπος του Θεού.
• Ο ψυχολόγος χρησιμοποιεί τις απόψεις της Σχολής που εκπροσωπεί και αναφέρεται πάντα σε θέματα της ψυχρής λογικής. Ο Πνευματικός Πατέρας χρησιμοποιεί τον αιώνιο λόγο του Θεού που φανερώθηκε στους Προφήτες, στους Αποστόλους και τους Αγίους της Εκκλησίας μας.
• Ο ψυχολόγος νομίζει ότι η ασθένεια οφείλεται μόνον σε τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος ή στα λεγόμενα απωθημένα βιώματα. Ο Πνευματικός Πατέρας γνωρίζει καλά ότι δεν πρόκειται απλώς για μνήμες του παρελθόντος και απωθημένα βιώματα που εναποθηκεύονται στο υποσυνείδητο, αλλά ότι ασθενεί μια συγκεκριμένη ενέργεια της ψυχής, που είναι ο νους, και μάλιστα, αυτός που είναι ο οφθαλμός της ψυχής.
• Ο ψυχολόγος χρησιμοποιεί τη μέθοδο της ερωτήσεως και της ακροάσεως και προσπαθεί να βοηθήσει τον άνθρωπο στο να συνειδητοποιήσει το πρόβλημα του, και τον βοηθά να ωριμάσει ψυχολογικά. Ο Πνευματικός Πατέρας, φωτιζόμενος από την Χάρη του Θεού, εντοπίζει το πρόβλημα, που είναι ο σκοτασμός όπως προείπαμε του νοός, οι φαντασίες, και με την Ορθόδοξη μέθοδο, που είναι η κάθαρση και ο φωτισμός της συμμετοχής στη ζωή και τα Ι. Μυστήρια της Εκκλησίας, προσπαθεί να τον οδηγήσει στην θεωρία του Θεού.
• Ο ψυχολόγος κινείται ανθρώπινα με σκέψεις και ιδέες. Ο Πνευματικός Πατέρας κινείται Θεανθρώπινα. Χρησιμοποιεί την θεραπευτική μέθοδο, αλλά και δια των Μυστηρίων στέλνει τη Χάρη του Θεού, εν Αγίω Πνεύματι στη καρδιά του πιστού ασθενούς.
• Ο ψυχολόγος νομίζει ότι όλα κινούνται σε ανθρώπινο επίπεδο. Δεν γνωρίζει και ίσως δεν δέχεται την ύπαρξη του διαβόλου αλλά και την ενέργεια της Ακτίστου Χάριτος του Θεού. Ο Πνευματικός Πατέρας γνωρίζει την διαφορά μεταξύ Χάριτος του Θεού, ενεργείας του διαβόλου και ασθενείας πνευματικής και σωματικής.
• Ο ψυχολόγος φθάνει στο να συνειδητοποιήσει ο ασθενής το πρόβλημα του και να το αντιμετωπίσει κυρίως με φαρμακευτική αγωγή. Ο Πνευματικός Πατέρας οδηγεί τον άνθρωπο στην μετάνοια που συνίσταται στην ολοκληρωτική μεταμόρφωση του μέσα από μίας σειρά πνευματικών γυμνασμάτων της ζωής και πορείας της Εκκλησίας. Δεν τον οδηγεί στην αποβολή μερικών καταστάσεων, αλλά στην μεταμόρφωση των παθών.
Νομίζω μπορεί κανείς να βρει και άλλα σημεία που δείχνουν την τεράστια διαφορά μεταξύ ψυχολόγου και Πνευματικού Πατρός. Και είναι κρίμα να έχουμε στην Εκκλησία μας τέτοια ολοκληρωμένη διδασκαλία περί της καθάρσεως και θεραπείας του ανθρώπου, και όμως να καταλήγουμε στην παραδοχή και χρησιμοποίηση ψυχολογικών θεωριών, που προέρχονται από ανθρώπους έξω και μακριά από την πνευματική σχέση και την πνευματική εμπειρία της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, δυτικών άθεων ως επί το πλείστον ανθρώπων και αποβλέπουν στην θεραπεία των ανθρώπων , οι οποίοι, φυσικά, έφθασαν εκεί γιατί αγνοούσαν και συνεχίζουν να αγνοούν την Πατερική και λοιπή παράδοση ψυχοθεραπείας της Αγίας μας Εκκλησίας.»