Σε κάθε Ορθόδοξο  Ναό διατηρείται μέσα στο Αρτοφόριο ή στο Σκευοφυλάκιο ο Προηγιασμένος  Τίμιος Άρτος (Σώμα Αίμα Χριστού). Η όλη αυτή προετοιμασία του, γίνεται τη Μεγ. Πέμπτη, την ημέρα παραδόσεως από τον Κύριο προς του μαθητές Του και  σε ολόκληρη την Εκκλησία του Μυστηρίου της Θ. Ευχαριστίας. Κατά τη  Μεγ. Πέμπτη το πρωί στη Θ. Λειτουργία του Μ. Βασιλείου που τελείται, ο Ιερεύς προευτρεπίζει στην Αγία Πρόθεση δύο άρτους -αμνούς, έναν αμνό(=Σώμα Χριστού) για τη Θ. Κοινωνία των πιστών που προσέρχονται κατ’  αυτήν τη μεγάλη ημέρα της  Εκκλησίας κι έναν δεύτερο για τη διατήρηση του,   καθ’ όλον το έτος,   για τις έκτακτες ανάγκες   Θ. Κοινωνίας των ασθενούντων και ανήμπορων να προσέλθουν για εύλογες αιτίες,  πιστών μας. Αυτό γίνεται γιατί στην Ορθόδοξη Παράδοσή ο Ιερεύς δεν τελεί σε καθημερινή βάση το μυστήριο της Θ. Ευχαριστίας αλλά τις Κυριακές, τα Σάββατα και τις Μεγάλες Εορτές κ.α. Η προετοιμασία του δεύτερου Άρτου-Αμνού για τη Θ. Μετάληψη των ασθενούντων κατ’ οίκον ή σε νοσοκομεία έχει μια ιδιαίτερη ιεροτελεστία, την οποία οφείλει να γνωρίζει ο πιστός. Η Ιεροτελεστία αυτή  παράλληλα απαιτεί και την ιδιαίτερη προσοχή και ευλάβεια και εκ μέρους του Ιερέως.

Η συντήρηση του Προηγιασμένου Αγ. Άρτου   οφείλουμε να σημειώσουμε ότι έχει τη μορφή μαργαριτών-ψίχουλων κι όχι τη μορφή που  έχουμε στο Δισκάριο. Σε κάθε μερίδα του Προηγιασμένου Αμνού βρίσκεται και Αίμα Χριστού. Ο   Ιερέας προνοεί μετά το πέρας της Θ. Λειτουργίας της Μεγ. Πέμπτης να αφιερώσει τον απαιτούμενο χρόνο   για τον τεμαχισμό ολόκληρου του   Άρτου σε μικρές μερίδες και ακολούθως σε μαργαρίτες δηλαδή ψίχουλα όπως ήδη είπαμε. Στο Αρτοφόριο του Ναού που σήμερα συνήθως ευρίσκεται ως σκεύος έχων τη μορφή μικρού ναΐσκου επί της αγίας Τραπέζης φυλάσσεται ο Προηγιασμένος Αμνός με ειδική θήκη η οποία απαραιτήτως πρέπει να αναπνέει. Ο Ιερέας προκειμένου να μεταβεί για Θ.  Μετάληψη στο σπίτι του ασθενούντος οφείλει να έχει κατασκευάσει ένα ειδικό μικρό σκεύος μεταφοράς του Σώματος και του Αίματος του Χριστού.

Σε παλαιότερες εποχές ή σήμερα σε χωριά λίγων κατοίκων ο Ιερέας προετοιμάζει τη Θ. Κοινωνία του ασθενούντος μέσα στο Αγ. Ποτήριο, εξάγωντας μια μερίδα Προηγιασμένου Αμνού ρίπτοντας επ’ αυτής μικρά ποσότητα κρασιού. Επειδή, ως  είναι κατανοητό, η Θ. Μετάληψη συνίσταται στη δόση Σώματος και Αίματος σε υγρή μορφή, αλλά και για τον πρακτικό λόγο ότι σε υγρή μορφή γίνεται πιο εύκολη η κατάποση του Προηγιασμένου Αμνού, ο Ιερέας χρησιμοποιεί κατά τη Μετάληψη του ασθενούντος το κρασί για να μαλακώσει την αποξηραμένη μερίδα του Σώματος και Αίματος Χριστού. Έτσι  με  το  Άγ.  Ποτήριο ο  ιερεύς  ασκεπής  φορώντας και  το  επιτραχήλιο του  και  προηγουμένης αναμμένης λαμπάδας την οποία βαστάζει βοηθός που μεταβαίνει εν σ ι ω π ή και μεταλαμβάνει τον ασθενή  στο  τόπο  όπου  ζει.  Κατά  παρόμοιο  τρόπο γίνεται  εν  σιωπή  και  η  επιστροφή του  μέχρι  να τακτοποιήσει το Άγιο Σκεύος στο Σκευοφυλάκιο.

Στις μεγάλες πόλεις όμως,  η τάξη μεταδόσεως των Αχράντων Μυστηρίων δεν είναι η ίδια,  λόγο της πολύ-πολιτισμικότητας των ανθρώπων και για το   λόγο ότι κάποιος εκ των περαστικών μπορεί να ασχημονήσει έμπροσθεν των Αχράντων Μυστηρίων. Ο Ιερεύς έχει προνοήσει για τέτοιες περιπτώσεις, να έχει κατασκευάσει σε ειδικό αργυροχόο ένα μικρό Κυτίο-μικρό δηλαδή μεταφερόμενο αρτοφόριο ασφαλές, εντός του οποίου να υπάρχουν: α) ένα μικρό κυτίο εντός του οποίου ο Ιερέας τοποθετεί  μερίδες Προηγιασμένου Αγ. Άρτου, β)ένα ενσφράγιστο φιαλίδιο εντός του οποίου ευρίσκεται ερυθρός γλυκός οίνος, γ) μια μικρή λαβίδα, δ) ένα καθαρό και αχρησιμοποίητο πάντα, μάκτρο (=κόκκινο ύφασμα) για τη Θ. Μετάληψη, ε) μια  λαβίδα για να τη χρησιμοποιήσει ο Ιερέας όταν θα βγάλει την προηγιασμένη μερίδα εκ του ειδικού κυτίου και τέλος, στ) ένα μικρό φιαλίδιο με νερό για να ξεπλύνει τη λαβίδα μετά τη Θ. Κοινωνία του  ασθενούς. Φορώντας    το  επιτραχήλιο του  και  ασκεπής,  προηγουμένης αναμμένης λαμπάδας την οποία βαστάζει βοηθός που μεταβαίνει  εν σ ι ω π ή και μεταλαμβάνει τον ασθενή στον  τόπο όπου ζει. Κατά παρόμοιο τρόπο γίνεται εν σιωπή και η επιστροφή του μέχρι να τακτοποιήσει το Άγιο  Σκεύος στο Σκευοφυλάκιο.

Εξυπακούεται ότι ο Ιερέας πρέπει να είναι νηστικός.   Καλό θα ήταν   πριν μεταβεί στον ασθενούντα για να τον μεταλάβει οφείλει να τον προετοιμάσει απαραιτήτως με το Ι Μυστήριο της Εξομολογήσεως. Επίσης οφείλει να προετοιμάσει και το κατάλληλο τραπέζι της οικίας πάνω στο οποίο θα τοποθετήσει τα Άχραντα Μυστήρια. Θα ενημερώσει το σπίτι ότι πάνω στο τραπέζι πρέπει να  είναι στρωμένη μια καθαρή λευκή πετσέτα, να υπάρχει   εικόνα, αναμμένο κανδηλάκι, θυμιατό με καρβουνάκι,    θυμίαμα,  καθώς  και  όλη  η  οικογένεια του  ασθενούντος σε  στάση  προσευχής και ευλαβείας. Εκείνη την ώρα την οικία τους επισκέπτεται ο ίδιος ο Χριστός. Ο Ιερέας κατά την ώρα της Θ. Μεταλήψεως είναι ασκεπής και αφού βάλει « Ευλογητός, Τρισάγιον,  Απολυτίκιον ή απολυτίκια, Μικρά   Συναπτή   υπέρ   υγείας   και   αναρρώσεως  του   ασθενούντος  και   ευχή   συγχωρήσεως προετοιμάζει κατόπιν τη μετάδοση λέγοντας τον 50 Ψαλμό, «Ελέησον με ο Θεός…», Ψάλλοντας σύντομο   Κοινωνικό   «Σώμα   Χριστού ,  μεταλάβετε..»   λέγει   το   «Μετά   φόβου   Θεού…»   και μεταλαμβάνει το ασθενούντα. Αφού σκουπίσει καλά το στόμα του ασθενούντος με το μανδήλιο, συστέλλει το Άγ. Ποτήριο ψάλλοντας το «Είη το όνομα Κυρίου» και ακολουθεί η απόλυσις. Αφού τελειώσει ο Ιερέας τοποθετεί κάτω από το πετραχήλι του το Ι Σκεύος βαστώντας το στα δύο του χέρια και αφού ευχηθεί με την ευλογία του Θεού αναχωρεί  χωρίς να λάβει χρήματα από την οικία του ασθενούντος έστω και αν οι άνθρωποι θέλουν να τα προσφέρουν προς τους πτωχούς της Ενορίας.

Επιστρέφοντας στο Ι. Ναό αποθέτει στο Άγ. Αρτοφόριο το Ιερόν Κυτίον και βγάζει το επιτραχήλιόν του δοξάζοντας το Θεό. Επίσης καθ’όλον τον καιρό της μεταβάσεως του ο ιερεύς στην οικία του ασθενούντος και κατά την επιστροφήν του λέγει χαμηλοφώνως το «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με» και δεν συνομιλεί ούτε με τους περαστικούς ούτε στο κινητό του.!!!! Καλό είναι ο Ιερέας να κατηχήσει τους ενορίτες του ότι όταν τον συναντούν στο δρόμο και δεν τους μιλάει είναι γιατί βρίσκεται σε Ιερή αποστολή με τα Άχραντα Μυστήρια, οπότε αποφεύγονται τυχόν παρεξηγήσεις.

Σχετικά  ο  Αγ.  Συμεών  Αρχιεπίσκοπος  Θεσσαλονίκης  σε  ερωτο-  απάντηση  δίδει  μεγάλη σημασία στην προετοιμασία των Τιμίων Δώρων εκ μέρους των Κληρικών για τη μετάληψη των ασθενούντων.  Αυτή  η   όλη   διαδικασία  απαιτεί  σεβασμό  και  ιερατικό  ήθος  αναλόγως  της περιστάσεως. Διότι εδώ έχουμε το ίδιο το Σώμα και το Αίμα του Χριστού «το Δεσποτικόν» όπως λέει. Στηλιτεύει τους Ιερείς εκείνους που την όλη διαδικασία την κάνουν με αμέλεια.

Δυστυχώς και το 15 αιώνα κατά τους χρόνους του Αγ. Συμεών γινόταν έκτροπα εκ μέρους τινών Κληρικών. «Όταν δε μέλλει να κοινωνήσει τινά δεν πρέπει να τον λαμβάνει και να υπάγη καθώς την σήμερον μερικοί καταφρονητικώς ή αμελώς ή ασυλλογίστως κάμνουσι, αλλά πρέπει να ετοιμάζουσιν εν τω ιερώ ποτηρίω την Θεία μερίδα εν τη λαβίδι κατά την πρόθεσιν. Πρέπει να προπορεύεται η λαμπάς και ο ιερεύς ενδεδυμένος το επιτραχήλιον κρατών τα άγια να προπορεύηται και πάλιν με αυτόν τον τρόπον αφού κοινωνήση τον άρρωστον, πρέπει να επιστρέφη. Τούτο ουχί μόνο οι κοσμικοί ιερείς, αλλά και οι μοναχοί πρέπει να κάμνωσει εν τοις μοναστηρίοις εις τιμήν και δόξαν Χριστού και εις ευλάβειαν ημετέραν προς τα Θεία και δια να μη συμβή τι απευκταίον, καθώς συνέβη πολλάκις , ως εμάθαμεν, αυτό το άξιον φρίκης και καταδίκης, να ριφθώσει δηλαδή τα άγια ενω εξεβάλλετο από του πυξίου η Θεία μερίς επειδή δεν ήταν ο τόπος επιτήδειος. Το να τα κρατή τις εις τον κόλπον και να οδεύει ή να κάθηται δεν είναι ευλαβές».

(Συμεών Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, Τα Άπαντα, σ. 396).

Πηγή Ενοριακό Φυλλάδιο 9, 16 Φεβ 14