†ΑΡΧΙΜ. ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΚΑΤΡΑΜΑΔΟΥ
«Στη Θεία Λειτουργία το Μυστήριο των Μυστηρίων της Εκκλησίας, ακούμε τουλάχιστον τρεις φορές να μνημονεύεται το όνομα του Επισκόπου μας. Όταν έρχεται επίσης ο Επίσκοπος στο Ναό μας, τον υποδεχόμαστε λαμπρά με κωδωνοκρουσίες και με κάθε εκκλησιαστική μεγαλοπρέπεια. Βλέπουμε επίσης ότι ξεχωρίζει απ’ τους άλλους ιερείς και λόγω των διαφορετικών αμφίων που φοράει και τον έχει κοσμήσει η Εκκλησία. Στέκεται πάντα και μας ευλογεί απ’ τον Αρχιερατικό Θρόνο με τις τρείς συμβολικά βαθμίδες-σκαλιά που βρίσκεται στον σολέα, στον χώρο δηλαδή μπροστά απ’ το Άγ. Βήμα και τόσες άλλες συμβολικές και όμορφες κινήσεις και εκφράσεις στο τιμημένο Πρόσωπό Του.
Κάποιοι λανθασμένα θα ερμήνευαν τα παραπάνω ως ένδειξης ανωτερότητας του Επισκόπου έναντι των άλλων κληρικών και λαϊκών. Αυτός ο τρόπος θέασης των πραγμάτων είναι ξεκάθαρα κοσμικός (δηλ. όχι πνευματικός): όταν στην Εκκλησία γίνεται λόγος για κάποιο αξίωμα, τότε μιλάμε κατ’ ουσία για διακόνημα.
Κάθε θέση στην Εκκλησία λέγεται αξίωμα όχι γιατί διαφέρει απ’ τους άλλους, αλλά γιατί εκχωρείται απ’ τον Θεό. Κανένας δεν αξίζει για να τελεί τα Μυστήρια. Ουδείς άξιος! Ο Θεός και μόνον ο Θεός είναι που καθιστά όλους μας τους κληρικούς, μοναχούς και λαϊκούς αξίους. Όχι η προσωπική αρετή εκάστου εξ ημών, πολύ δε περισσότερο τους Κληρικούς. Στις χειροτονίες επαναλαμβάνουμε το “άξιος, άξιος”. Σε κάθε “άξιος” που αναφωνούμε στο βάθος κρύβεται ένα “Δόξα Σοι ο Θεός” που αξίωσε τη Χάρη Του σ’ έναν εργάτη ακόμη του Αμπελώνα Του.
Πριν ο Χριστός αναληφθεί στον ουρανό, έβαλε τα χέρια Του πάνω στις κεφαλές των Αποστόλων και ουσιαστικά τους χειροτόνησε πρώτους επισκόπους-ποιμένες της Εκκλησίας. Αν πάρουμε πίσω τον χρόνο, ποιος Επίσκοπος δηλαδή χειροτόνησε ποιον, θα φτάσουμε στον ίδιο τον Χριστό. Αυτό λέγεται “Αποστολική διαδοχή”. Έτσι, ο Επίσκοπος της Τοπικής μας Εκκλησίας έχει Αποστολική διαδοχή, ανήκει στη νοητή αλυσίδα που φτάνει στον Χριστό και εκφράζει, αλλά και οφείλει να κινείται και να εκφράζει με λόγια και έργα το Λόγο της Αλήθειας Του, να εκφράζει τον Παράκλητο που συγκροτεί το θεσμό της Εκκλησίας, το Άγιο δηλαδή Σώμα του Χριστού.
Ο Επίσκοπος μας, ο Ποιμενάρχης μας, είναι ο εκφραστής και εγγυητής της Ορθότητας της Πίστης, όπως διατυπώθηκε στις Οικουμενικές Συνόδους, για όλο το ποίμνιο της επισκοπής του, αλλά και για όλη την Εκκλησία, όπου γης, αφού είναι Επίσκοπος της Μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας του Χριστού.
Η μνημόνευση του ονόματος του Επισκόπου στη Χριστιανική Θ. Λατρεία, σημαίνει ότι λατρεύουμε τον Θεό Ορθόδοξα, άρα ότι δεν είμαστε αιρετικοί ή σχισματικοί.
Η μνημόνευση του ονόματος του Επισκόπου μας σημαίνει ότι η Ενορία μας, η εκκλησιαστική μας δηλαδή κοινότητα, ανήκει στο νοητό αυτό καράβι που λέγεται Εκκλησία. Η Εκκλησία που έχει κυβερνήτη τον Χριστό και τους Αγίους Αποστόλους και τους Αγ. Πατέρες όλων των αιώνων και εποχών κωπηλάτες, με πλώρη ίσια για τη Βασιλεία των Ουρανών.
Σήμερα, μπορεί να μη καταλαβαίνουμε πόσο σημαντική είναι αυτή η “πιστοποίηση”, ωστόσο άμα ζούσαμε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου την εποχή της εξάπλωσης του Μονοφυσιτισμού, τα πράγματα θα μας φαίνονταν διαφορετικά: η μια κοινότητα ήταν ορθόδοξη κι η άλλη -παραδίπλα- μονοφυσιτική. Τα πράγματα έπρεπε να γίνουν ξεκάθαρα. Το όνομα του Επισκόπου προσυπογράφει την Ορθοδοξία την πίστη μας. Αυτό μας άφησαν ως ιερά Παρακαταθήκη οι Άγιοι Πατέρες. Δεν είμαστε ΑΔΕΣΠΟΤΟΙ και όπου θέλει ο καθένας πάει και ότι θέλει κάνει και ότι και όπως θέλει πιστεύει.
Πηδαλιούχος της Εκκλησίας, είναι ο συνεχιστής των Αποστόλων Επίσκοπος μας. Είναι ο κατ’ εξοχή και μόνος αρμόδιος για την τέλεση όλων των Ι. Μυστηρίων και της Διδασκαλίας όλου του κλήρου και του λαού που του έχει εμπιστευθεί η Εκκλησία από την ημέρα της εκλογής και χειροτονίας του για να ποιμάνει. Αυτός γνήσιος διάδοχος της Αποστολικής χορείας χειροτονεί τους ιερείς και διακόνους ώστε να λειτουργούν και να υπηρετούν τα Μυστήρια της Εκκλησίας, τα οποία δεν είναι απλές προσευχές αλλά αναγκαιότητα Σωτηρίας. Χωρίς Βάπτισμα, για παράδειγμα, δεν μπορεί κανείς να σωθεί καθώς δεν ανήκει στην Εκκλησία. Αυτός κάνει τους λαϊκούς Μοναχούς και έχει την ευθύνη για την πνευματική πορεία και προκοπή τους, Αυτός έχει την πλήρη έλεγχο όλων των θεμάτων διαποίμανης της Επισκοπής και Μητροπόλεως του. Όποιος, αναφέρει ο Αποστολικός Πατέρας Αγ. Ιγνάτιος, κάνει κάτι που δεν έχει ευλογία από τον Επίσκοπο ή δεν το γνωρίζει ο Επίσκοπος και δεν το έχει εγκρίνει είναι λατρεία στον διάβολο.
Στις Αρχιερατικές Ακολουθίες που είναι παρών ο Επίσκοπος, προτού οποιοσδήποτε Ιερέας ή Διάκονος κάνει μια εκφώνηση, στρέφεται προς Αυτόν τον Επίσκοπο για να πάρει την ευχή του. Όταν η εκφώνηση ολοκληρωθεί, τότε λαμβάνει ευχή και πάλι. Αυτό έχει βαθύ συμβολισμό. Μέχρι τον 6ο αιώνα, το Βάπτισμα και το Χρίσμα, Μυστήρια που εισάγουν δηλαδή κάποιον στην Εκκλησία, τελούνταν αποκλειστικά από τον τοπικό Επίσκοπο. Όπως ο Θεός έγινε άνθρωπος, έτσι μέσα στην Τοπική Εκκλησία, ο Επίσκοπος είναι εκείνος που εκφράζει αυτή τη Σάρκωση. Η Αλήθεια του Χριστού δεν είναι μια αόριστη Αλήθεια. Ο Χριστός σαρκώθηκε, είναι πραγματικότητα. Έτσι, ο Επίσκοπος είναι το απτό, το ορατό σύμβολο του αληθινού Θεού που έγινε αληθινός άνθρωπος.
Μέσα στη Χριστιανική μας Θ. Λατρεία υπάρχει και άλλη μια αίτηση του Ιερέα ή του Διακόνου που εννοεί τον Επίσκοπο: ἄγγελον εἰρήνης, πιστὸν ὁδηγόν, φύλακα τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων ἡμῶν απ’ τον Κύριο να ζητήσουμε. Πόσοι καταλαβαίνουμε ότι η ευχή αυτή δεν αναφέρεται μόνο στον φύλακα Άγγελο της ψυχής μας, αλλά εκτός βεβαίως από αυτόν και ως άγγελος της ειρήνης είναι ο Επίσκοπος και πιστός Οδηγός μας στην Ορθόδοξη Πίστη.
Αν χάσουμε την Ορθοδοξία, φεύγουμε απ’ την Εκκλησία! Κι αν φύγουμε απ’ την Εκκλησία, τότε χάνουμε και τη Βασιλεία που ο Χριστός μας υποσχέθηκε. Φύλακας ψυχών και σωμάτων, ο Επίσκοπος, ο Ποιμενάρχης μας, γιατί με τη ψυχή και το σώμα θα σωθούμε, αν μείνουμε πιστοί, ορθόδοξοι κι αγωνιστούμε.
Να ευχόμαστε συνεπώς για τον Επίσκοπό μας, ώστε όπως εκφωνούμε σε κάθε Θ. Λειτουργία Αυτός να Ορθοτομεί για όλους εμάς και για τον εαυτό του βεβαίως τον Χριστό ως Λόγο της Αληθείας, σε μια εποχή στην οποία ζούμε, εποχή που δεν αγαπά την Αλήθεια. Ο Επίσκοπός και Ποιμενάρχης μας να συνεχίζει, εν Αγίω Πνεύματι ακμαίος, σωματικά και ψυχικά να στέκει Φώς και Ελπίδα οδηγώντας όλους εμάς, το ποίμνιό του, σε οδούς Σωτηρίας μέσα στη ζωή της Αγίας μας Εκκλησίας.