ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΠΝΕΥΜΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Αγαπάμε ένα πρόσωπο, που είναι αγαθό και καλό, τόσο περισσότερο, όσο καλλίτερα το γνωρίζουμε. Για να αγαπήσουμε, το τρίτο πρόσωπο της Αγ. Τριάδος, το Άγ. Πνεύμα, πρέπει να το γνωρίσουμε, όσο μας επιτρέπουν οι περιορισμένες δυνατότητές μας. Ποιο είναι το έργο του Αγ. Πνεύματος στην ιστορία της Εκκλησίας, στην ιστορία της σωτηρίας μας ; Ας αρχίσουμε από τον Ευαγγελισμό της Παναγίας. «Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπί σε» της λέει ο Άγγελος. Και πραγματικά «εὐρέθη ἐν γαστρί ἔχουσα ἐκ Πνεύματος Ἁγίου». Στο Σύμβολο της Πίστεως ομολογούμε «σαρκωθέντα ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καί Μαρίας τῆς Παρθένου καί ἐνανθρωπίσαντα» για τον Χριστό. Κατά την Βάπτιση του Χριστού το Αγ. Πνεύμα «κατήλθε ἐν εἴδει Περιστερᾶς» για να μαρτυρήσει για τον Χριστό. Συχνά και σε πολλές περιπτώσεις αναφέρεται στην Κ. Διαθήκη. Ο Χριστός περί το τέλος της επίγειας εν σώματι ζωής του θα πει για το Άγ. Πνεύμα : «Ὃταν ἔλθῃ ὁ Παράκλητος, τό Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ἐκεῖνος μαρτυρήσει περὶ ἐμοῦ». Το Αγ. Πνεύμα είναι παρόν στην ζωή της Εκκλησίας και των πιστών. Βαπτιζόμαστε στο «όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγ. Πνεύματος» και λαμβάνουμε με το Μυστήριο του Χρίσματος τα χαρίσματα του Αγ. Πνεύματος. «Σκέπη μου τό Πνεῦμα τό Ἅγιον» λέμε στην γνωστή προσευχή της Εκκλησίας μας. Και είναι το Αγ. Πνεύμα «ὁ θησαυρός τῶν ἀγαθών». Ποια είναι τα αγαθά αυτά; Η ελευθερία. «Οὗ δὲ τὸ Πνεῦμα Κυρίου, ἐκεῖ ἐλευθερία.» (Β΄ Κορ. γ΄,17) , γιατί μας δίνει την δύναμη να απελευθερωθούμε από τα πάθη μας, μας χαρίζει τους καρπούς Του ( Γαλ. ε΄, 22 – 23 ) που είναι : Αγάπη, Χαρά, Ειρήνη ( εσωτερική και εξωτερική), Μακροθυμία, Μεγάλη καρδιά, όχι στενοκαρδία, καχυποψία και μικροψυχία. Χρηστότης: να είμαστε χρήσιμοι, πρόθυμοι να εξυπηρετούμε. Αγαθωσύνη: Καλωσύνη. Πίστις: που δεν κλονίζεται παρά τις πολλές σύγχρονες επιθέσεις. Πίστις σημαίνει, αξιοπιστία. Δηλ. να είμαστε άξιοι εμπιστοσύνης. Πραότης : που είναι απόδειξη ψυχικής δυνάμεως. Εγκράτεια: Ακατανόητη και ακατόρθωτη χωρίς την Χάρη του Αγ. Πνεύματος. Γι’ αυτό ας μη λυπούμε το Αγ. Πνεύμα και ας μη σβήνουμε την φλόγα του στην καρδιά μας. Ο «θησαυρός των αγαθών» του Αγ. Πνεύματος μας προσφέρεται. Ας ανοίξουμε την καρδιά μας να Τον δεχθούμε. «Λάβετε Πνεύμα Άγιον», είναι το δώρο του Αναστημένου Κυρίου στους Μαθητές του. Συχνά αναφέρεται στην λατρεία μας το Αγ. Πνεύμα.
Στο Σύμβολο της πίστεως, λέμε ότι είναι «συμπροσκυνούμενον και συνδοξαζόμενον» με τον Πατέρα και τον Υιόν. Είναι Ομοούσιο, Ομόθρονο, Ομόδοξο και Ομότιμο με τα άλλα δύο πρόσωπα της Αγ. Τριάδος. Ο Πατήρ εμφανίζεται κατά την δημιουργία του κόσμου, αχωρίστως με τα άλλα δύο πρόσωπα. Ο Υιός κατά την ιστορία της σωτηρίας μας. Και τώρα ζούμε στην εποχή του Αγίου Πνεύματος, αφού όλα μέσα στην Εκκλησία γίνονται με την χάρη του Αγ. Πνεύματος. «Χριστοῦ ἐπιδημία καί τό Πνεῦμα προτρέχει, ἒνσαρκος παρουσία καί τό Πνεῦμα ἀχώριστον, ἐνεργήματα δυνάμεως διά του Πνεύματος τοῦ Ἁγίου» κατά τον Μ. Βασίλειο. Την ανακαίνιση της ανθρωπίνης φύσεως, που πραγματοποίησε ο Χριστός, το Αγ. Πνεύμα μας βοηθάει να την οικειοποιηθούμε, να την κάνει ο καθένας μας δική του ανακαίνιση. Όμως το Αγ. Πνεύμα δεν το βλέπουμε. Είναι σαν την ευωδιά ή το οξυγόνο δεν το βλέπουμε, αλλά χωρίς αυτό ασφυκτιούμε. Έτσι και το Άγιο Πνεύμα δεν το βλέπουμε. Δεν έχουμε εικόνα Του. Έχουμε μόνο συμβολικές παραστάσεις. «Νεφέλη φωτεινή», «βιαία πνοή», «φλόγες πυρός». Εν τούτοις δεν είναι μια αόριστη, απρόσωπη δύναμη. Είναι πρόσωπο. Αυτό δημιουργεί την σχέση αγάπης ανάμεσα στον Πατέρα και τον Υιό και σ’ αυτήν την σχέση θέλει να περιλάβει και εμάς. Το Άγ. Πνεύμα μας οδηγεί από την σχάση – τον χωρισμό από τον Θεό και τους ανθρώπους – στην σχέση. Είναι χορηγός ζωής. Όπου δεν υπάρχει σχέση, δεν υπάρχει ζωή αλλά μια φαινομενική ζωή, που ζουν πολλοί άνθρωποι σήμερα. Ζώντας μακριά από το Σώμα του Χριστού την Εκκλησία και χωρίς την Χάρη του Αγ. Πνεύματος οι άνθρωποι αισθάνονται ένα εσωτερικό κενό, ένα ανικανοποίητο, μια εσωτερική φτώχεια. Και τότε προσπαθεί ο άνθρωπος να γεμίσει αυτό το κενό με υλικά αγαθά. Αλλά ματαίως. Ας ακούμε, λοιπόν, την προτροπή του Απ. Παύλου «τό πνεῦμα μή σβέννυτε» (Α΄ Θεσσαλ. ε΄,19) και «μη λυπεῖτε τό πνεῦμα τό ἃγιον» (Εφεσίους δ΄, 30). Και τότε θα αισθανόμαστε μια εσωτερική πληρότητα, μια ανεκλάλητη χαρά. Η παρουσία του Αγ. Πνεύματος στην καρδιά μας είναι μοναδικός και ανεκτίμητος θησαυρός. Είναι «ὁ θησαυρός τῶν ἀγαθών». Το Άγ. Πνεύμα μας προσφέρεται. Θα Το δεχθούμε; Ή θα μείνουμε άγευστοι των δωρημάτων Του. Ο σκοπός της ζωής μας είναι η απόκτηση του Αγ. Πνεύματος. Αμήν
† ΑΡΧΙΜ. ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΚΑΤΡΑΜΑΔΟΥ