Εἶναι ἀναμφισβήτητη ἡ σοβαρή δοκιμασία πού περάσαμε καί ἐξακολουθοῦμε νά περνᾶμε λόγῳ κορωνοϊοῦ ὡς Ὀρθόδοξη Ἑλληνική Ἐκκλησία. Ἡ τελευταία Κοινή Ὑπουργική Ἀπόφαση (Κ.Υ.Α.) μᾶς κάνει τή χάρη νά ἐπιτρέπει στούς ἱερούς μας ναούς διπλάσια ἄτομα ἀπό ὅ, τι ἐπέτρεπε μέχρι χθές. Μόνο οἱ ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες θεωροῦνται ἀκόμα ὕποπτες. Ἔλεος…! Ποτέ δέν εἶχε ξανασυμβεῖ αὐτό.
Τό τρίτο ἄρθρο τοῦ ἑλληνικοῦ Συντάγματος ἔχει καταπατηθεῖ ἀπό τήν Κυβέρνηση μέ τήν πρόφαση τοῦ κορωνοϊοῦ. Δέν ὑπάρχει Ἕλληνας πού νά μήν πιστεύει πιά στίς «ἀγαθές προθέσεις» τῆς κυβερνήσεώς μας. Ὡς ἱερεῖς συμφωνήσαμε μέ τά μέτρα τῆς Κυβέρνησης καί μέ τήν στάση τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου κ. Ἱερωνύμου γιά τό καλό καί τήν ὑγεία τῶν συμπατριωτῶν μας. Ὅλα πῆγαν κατ’ εὐχήν.
Ἐξεπλάγημεν ὅμως ὅταν διαπιστώσαμε τήν ἐχθρική συμπεριφορά τῶν κυβερνητῶν μας ἐναντίον τῶν ἱερωμένων καί τῶν νομίμων λατρευτικῶν καί ποιμαντικῶν καθηκόντων μας, πού κατοχυρώνονται ἀπό τό Σύνταγμα τῆς χώρας…μας. Οὔτε ἡ ἀνωτερότητα τοῦ Μακαριωτάτου κ. Ἱερωνύμου καί τῶν ἐπισκόπων ἐκτιμήθηκε ἀπό τούς κυβερνητικούς. Οὔτε τοῦ κλήρου καί τοῦ λαοῦ ἡ συμπεριφορά ἐκτιμήθηκε ἀναλόγως.
Μέσα σ’ αὐτό τό διαμορφούμενο μισόθεο κλῖμα ἀδίστακτοι δημοσιογράφοι καί πολιτικοί εἰσπήδησαν στά interna (ἐσωτερικά) τῆς ὀρθοδόξου θεόπνευστης λατρείας μας καί βωμολοχοῦν κατά τοῦ ἱεροῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί τοῦ τρόπου μεταδόσεως τῆς Θείας Κοινωνίας.
Καλοπροαίρετα, διακριτικά καί εὐγενικά κάποιοι ἱερωμένοι ἔδωσαν τίς ἁρμόζουσες ἐξηγήσεις. Πῆραν θάρρος ὅμως ἐπώνυμοι ἤ μή, «ἄπιστοι» ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι δέν κοινωνοῦν ποτέ. Ἔχουν τήν ἀξίωση-ἀπαίτηση νά ἐπιβληθοῦν τρόποι μετάδοσης τῆς θείας Κοινωνίας ἐντελῶς ἄγνωστοι καί ἀκατάλληλοι γιά τό πλήρωμα τῶν πιστῶν.
Μεταξύ τῶν πολλῶν τολμητιῶν παρουσιάστηκε καί ὁ γνωστός δημοσιογράφος κ. Παπαχελᾶς καί ζήτησε συνέντευξη ἀπό τόν Μακαριώτατο κ. Ἱερώνυμο, ὁ ὁποῖος καί εὐγενῶς ἀπεδέχθη. Ὁ Μακαριώτατος ἐν τῇ ρύμῃ τοῦ λόγου του ἀνέφερε, ὅτι πράγματι ὑπῆρχε καί ἄλλος τρόπος μεταδόσεως τῆς Θείας Κοινωνίας, μέ ἐμβαπτισμό τοῦ Σώματος στό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Συμπληρωματικά ἀναφέρουμε καί τόν τρόπο μεταδόσεως, ὅπως γίνεται στή Λειτουργία τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου. Ἔφτασε μάλιστα ὁ κ. Παπαχελᾶς νά ἐπιμείνει στόν Ἀρχιεπίσκοπο καί νά τόν διορθώσει λέγοντας ἐπί λέξει: «Ἁπλῶς νά τό καταλάβω, ὑπάρχει τό Μυστήριο τό ἴδιο καί ὑπάρχει καί ἕνα τεχνικό ζήτημα, ἄν θά γίνεται μέ κουταλάκια μιᾶς χρήσεως ἤ ὄχι γιατί περί αὐτοῦ πρόκειται στήν οὐσία. Αὐτό ὑπονομεύει τό ἴδιο τό Μυστήριο;» Εἶναι πρόδηλος ἡ πρόθεση καί ὁ στόχος τοῦ κ. Παπαχελᾶ, ὅλα ὅσα μεθοδεύει εἶναι ἐντελῶς ἐκτός τοῦ ἁγιοπνευματικοῦ λατρευτικοῦ ἔργου τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.
Τόν πρῶτο τρόπο πού ἀνέφερε ὁ Μακαριώτατος δέν τόν γνωρίζουμε. Δέν ἔδωσε καί ὁ Μακαριώτατος περισσότερες ἐξηγήσεις. Ὁ δεύτερος τρόπος εἶναι τόσο ἐπικίνδυνος πού μόνο μία φορά τό χρόνο, στή μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου κάποιοι ἱερωμένοι τόν ἐφαρμόζουν μέ τό ρίσκο νά πέσει κάποιος μικρός Μαργαρίτης κάτω στό ἔδαφος, ὅπερ συνιστᾶ μεγάλο ἁμάρτημα, τόσο γιά τόν πιστό πού μεταλαμβάνει, ὅσο καί γιά τόν λειτουργό πού κακῶς ἐμπιστεύεται μέ αὐτό τόν τρόπο τά τίμια δῶρα στόν πιστό. (Μαργαρίτη ὀνομάζει ἠ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας τό μικρό, τό ἐλαχιστότερο ψιχουλάκι τοῦ Σώματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ γιά εὐνοητότατο λόγο).
Γιαυτό καί σύσσωμη ἡ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας καθιέρωσε τόν τρόπο μεταδόσεως τῆς Θείας Κοινωνίας διά τῆς Ἁγίας Λαβίδος. Ὅσοι θέλουν νά κοινωνήσουν, προετοιμάζονται μέ τήν ἱερά ἐξομολόγηση καί τή νηστεία καί προσέρχονται μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης, φρονοῦντες ὅτι εἶναι ἅπαντες ὅλως ἀνάξιοι τῆς μεταλήψεως τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Πρό τῆς Θείας Μεταλήψεως διαβάζεται ἀπό τόν λειτουργό τό τροπάριο «Τοῦ Δείπνου Σου τοῦ Μυστικοῦ… οὐ φίλημα Σοι δώσω καθάπερ ὁ Ἰούδας ἀλλ’ ὡς ὁ ληστής ὁμολογῶ Σοι μνήσθητί μου Κύριε ἐν τῇ Βασιλείᾳ Σου».
Εἶμαι, ἀπείρῳ χάριτι Κυρίου λειτουργός ἐπί πενήντα συναπτά ἔτη σέ μιά πολυάνθρωπη ἐνορία καί παράλληλα ἐξομολόγος. Ποτέ καί κανείς ἐκ τῶν πιστῶν δέν σκέφθηκε, δέν διανοήθηκε νά πεῖ ὅτι γιά κάποιο λόγο δυσκολεύεται νά κοινωνήσει ἀπό τήν Ἁγία Λαβίδα τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Μόνο ὅσοι ποτέ ἤ σπάνια κοινωνοῦν ἔχουν τοιαῦτα κωλύματα.
Οἱ πρῶτοι χριστιανοί ἔκλειναν τόν κυρίως ἱερό ναό, ἀφοῦ ἐξήρχοντο οἱ κατηχούμενοι. «Ὅσοι κατηχούμενοι προέλθετε» ἐκφωνοῦσε ὁ ἱεροδιάκονος καί ἔμεναν στό Μυστήριο μόνον οἱ πιστοί. Μετά φόβου καί ἄκρας εὐλαβείας οἱ πιστοί κοινωνοῦσαν τῶν ἀχράντων Μυστηρίων ἀπό τό ἴδιο Ἅγιο Ποτήριο καί ἀπό τόν Ἅγιο Ἄρτο. Ἄν οἱ κατηχούμενοι ρωτοῦσαν κάτι ἀπό τά περί τῆς θείας λειτουργίας, ἀπέφευγαν οἱ κατηχητές πατέρες νά τούς ἀπαντήσουν λέγοντάς τους «ἴσασιν οἱ μεμυημένοι» δηλαδή αὐτά τά γνωρίζουν μόνον οἱ πιστοί. Ὅταν καί αὐτοί βαπτίζονταν, προσέρχονταν στή Θεία Κοινωνία μέ φλόγα πίστεως, ἱεροτάτου φόβου καί ἀνείπωτης λαχτάρας, κοινωνοῦντες μέ τόν ἴδιο τρόπο. Ποῦ φόβος γιά μικρόβια καί γιά ἀρρώστιες; Τά πάντα μέσα στόν ἱερό Ναό ἀπείρου κάλλους, εὐωδίας καί παντευτυχοῦς χαρᾶς.
Τό ἴδιο κλῖμα ἐπικρατεῖ αἰῶνες τώρα, ἀλλά καί σήμερα. Οἱ χριστιανοί ἀσπάζονται τίς ἅγιες εἰκόνες τοῦ ἱεροῦ τέμπλου καί προσέρχονται στήν Θεία Κοινωνία, μεταλαμβάνοντας διά τῆς Ἁγίας Λαβίδος, ὅπως καθιέρωσε ἐδῶ καί 1200 χρόνια ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία. Πουθενά μικρόβια, πουθενά φόβος ἀρρώστιας. Τά πάντα μέσα στόν ἱερό Ναό, οὐράνια. Στίς ψυχές τῶν χριστιανῶν ἰσχύει: «Ἐν τῷ Ναῷ ἑστῶτες τῆς δόξης Σου, ἐν οὐρανῷ ἑστάναι νομίζομεν…». Οἱ καλοί μας δημοσιογράφοι ἔχουν γνώση τῶν ὡς ἄνω ἀκριβῶν, ἀκτίστων ἐμπειριῶν; Μᾶλλον ὄχι, διότι γιά νά καταφέρουν νά μᾶς κατεβάσουν στήν τρισάθλια καθημερινότητα τοῦ τρόμου καί τῆς «πανδημίας», εἰσέπραξαν μέ τά κανάλια τους ἀμύθητα ποσά. Θά μπορέσουν νά κατεβάσουν στό πεζοδρόμιο τήν Ἁγία Λαβίδα καί ὅλο τό ἱερό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας; Ἄν ὑποτεθεῖ ὅτι πρό δεκαετίας ξεκινοῦσε κάποιος ἔχων ἔννομον ἤ μή συμφέρον μιά τέτοια συζήτηση περί ἁγίας Λαβίδος, θά ἐθεωρεῖτο ὑποψήφιος πρός νοσηλεία, ξεμωραμένος, γιά τό Δημόσιο Ψυχιατρεῖο.
Ἡ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας καί δή τῆς Ἑλλάδος διακρινόταν πάντοτε γιά τή δημοκρατικότατη Συνοδικότητά της. Ἡ μάνα μας διοικοῦσα Ἐκκλησία ἀκούει ὅλα τά παιδιά της, κλῆρο καί λαό. Δέν ὑποκύπτει στίς φτηνές πολιτικές σκοπιμότητες οὔτε στίς ἀργυρώνητες ὑποσχέσεις. Πειράματα ἀμερικάνικου τύπου μέ ἀπολυμαινόμενες πολλές λαβίδες εἶναι ἀδύνατον νά πλεύσουν ἀνεμπόδιστα τόν Ἀτλαντικό Ὠκεανό καί νά ἐπιβληθοῦν στήν ἔνδοξη Ὀρθόδοξη Ἑλλάδα τῶν χιλιάδων μαρτύρων καί ἡρώων.
Δυστυχῶς ἀκούστηκε ὅτι ὁ Σεβασμιώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμερικῆς κ. Ἐλπιδοφόρος, τολμᾷ γιά ἄγνωστους ἴσως πολιτικούς λόγους κάποια «διόρθωση» μεταδόσεως τῆς Θείας Κοινωνίας. Ἀτυχέστατα παίρνει αὐστηρά μέτρα ὑγείας ἐντός τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ, ζητώντας γιά πρώτη φορά στά χρονικά τῆς Θείας Λειτουργίας νά δηλώνουν ἐκ τῶν προτέρων τά στοιχεῖα τους οἱ πιστοί πού ἐπιθυμοῦν νά κοινωνήσουν ὑποσχόμενος, ὅτι δέν θά ὑπάρχει μόνο μία λαβίδα ἀλλά περισότερες, ἴσως δέκα ἤ δώδεκα πού θά ἐναλλάσσονται πρός χρῆσιν ἑκάστου τῶν δέκα ἤ δώδεκα πιστῶν πού δεδηλωμένα προτίθενται νά κοινωνήσουν. Ἄμεσα εὐτυχῶς ἄρχισαν ἐκ τῶν ἔσω οἱ ἀντιδράσεις. Λέγεται ὅτι ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ἀτλάντας δήλωσε τήν ἀντίθεσή του. Τοποθετεῖται στόν ἁγιοπαραδοσιακό τρόπο μεταδόσεως τῆς Θείας Κοινωνίας, ὅπερ κατωχυρώνει τήν πίστη τῶν ὀρθοδόξων στό μοναδικό μέγιστο θαῦμα ἐπί γῆς, πού εἶναι ἡ τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας καί ἡ ἀκώλυτη μετάδοσή της στούς προετοιμασμένους πνευματικῶς πιστούς.
Ἔγινε γνωστό ἐπίσης ὅτι ὁ Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος ἔστειλε ἐπιστολές στούς Προκαθημένους νά τοποθετηθοῦν ἐπί τοῦ ἀνακύψαντος θέματος. Ταπεινῶς φρονοῦμε ὅτι μόνο γιά λόγους τυπικούς τίθεται ἡ ἐρώτηση. Τό Σύνταγμα ὅμως τῶν Ἑλλήνων μέ τό ἄρθρο 3 καί 13 δέν ἐπιτρέπει τέτοιες καταστροφικές μετατροπές στήν Παλαιά καί στήν Καινή Διαθήκη, στήν Ἱερά Παράδοση καί στούς Ἱερούς Κανόνες. Ἀπ’ ὅτι γνωρίζουμε μέχρι στιγμῆς δέν ἔχουν ἀπαντήσει ὅλοι οἱ Προκαθήμενοι στήν ἐπιστολή τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου.
Ἡ Ἁγία Λαβίδα θά εἶναι τό κάρφος τῶν προκατειλημμένων ἀπίστων ἀθέων ἤ μισοθέων, ὑπέρ τῶν ὁποίων ταπεινῶς εὐχόμαστε νά ἀξιωθοῦν θείᾳ ἐπινεύσει τῆς πανευτυχίας νά κοινωνοῦν ἀπείρῳ ἐλέει τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης.
Aρχιμ. Σαράντης Σαράντος