ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ 21/01/2021
Πατέρες και Αδελφοί,
Στο σημερινό Ευχαριστιακό μας Κήρυγμα θα μιλήσουμε για την γνωστή στους πιστούς συνειδητούς εκκλησιαζομένους μας «ΠΑΡΑΒΟΛΗ-Ιστορία του ΤΕΛΩΝΟΥ και του Φαρισαίου» Είναι μία Παραβολή την οποίο είπε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός και είναι πραγματικά περίφημη. Έχει ένα μεγάλο περιεχόμενο που αναφέρεται σε ένα βασικό θέμα, ένα εργαλείο θα λέγαμε ένωσης μας και επικοινωνίας μας με τον Θεό , αυτό το εργαλείο και το μέσο της Π Ρ Ο Σ Ε Υ Χ Η Σ.
Στην σημερινή Ευαγγελική Διήγηση αναλύεται το τι είναι η Προσευχή και πως γίνεται αυτή η προσευχή. Είναι γεγονός πως όλοι όσοι τώρα με ακούτε προσεύχεστε, το θέμα είναι ΠΩΣ ΠΡΟΣΕΥΧΌΜΑΣΤΕ και ανάλογα με το πώς προσευχόμαστε αυτό δείχνει αν έχουμε ΚΑΛΗ ΑΙΣΘΗΣΗ της ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ της Επικοινωνίας και σχέσεως μας με τον Θεό.
Το πόσο σημαντική είναι η σημερινή παραβολή φαίνεται από το γεγονός ότι η Εκκλησία πήρε αυτή την συγκεκριμένη Ευαγγελική Ιστορία και την έβαλε στην αρχή του ΤΡΙΩΔΙΟΥ.
Το είπαμε πολλές φορές ότι εκτός του Λειτουργικού Βιβλίου του Ιερού Αναλογίου με το όνομα «ΤΡΙΩΔΙΟ» ( ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ ΑΝΟΙΓΕΙ ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟ ΒΡΑΔΥ) είναι και μία χρονική περίοδος 70 ημερών 10 εβδομάδων που υποδιαιρείται αρχικά στις 3 πρώτες Εβδομάδες ( ΤΕΛΩΝΟΥ& ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ, ΑΣΩΤΟΥ ΚΑΙ ΚΡΙΣΕΩΣ ) μετά αρχίζει από την Κυριακή της Τυρινής η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή που τελειώνει την Παρασκευή προ της Εορτής του Λαζάρου και στην συνέχεια την Κυριακή των Βαΐων και την Μεγάλη Εβδομάδα μέχρι το Μ. Σάββατο πριν την ακολουθία της Αναστάσεως.
Όλη αυτή η χρονική περίοδος ονομάζεται ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΤΡΙΩΔΙΟΥ. Επαναλαμβάνω ότι είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι η Αγία μας Εκκλησία εν Αγίω Πνεύματι κινούμενη έβαλε αυτή την παραβολή στην Αρχή αυτής της Πνευματικής Περιόδου στην προμετωπίδα αυτού του σπουδαίου χρονικού πνευματικού αθλήματος μας θέλοντας ΝΑ ΜΑΣ ΔΕΙΞΕΙ ΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΥΧΟΜΑΣΤΕ.
Ας δούμε αρχικά τι λέει αυτή η σημερινή Ευαγγελική Διήγηση.
Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στο Ναό για να προσευχηθούν. Ο ένας ήταν ο Φαρισαίος και ο άλλος ο Τελώνης.
Ο Φαρισαίος στάθηκε προς τον εαυτό του δηλαδή στάθηκε πολύ επιδεικτικά, ενδεχομένως όπως εμείς σήμερα λέμε στη πρώτη θέση και είπε « Θεέ μου εγώ δεν είμαι όπως όλοι οι άλλοι, που είναι άδικοι, άρπαγες μοιχοί ή όπως τούτος εδώ ο Τελώνης που καθόταν συνεσταλμένος και μαζεμένος σιωπηλός λίγο πιο πέρα. Εγώ νηστεύω 2 φορές την Εβδομάδα, όπως νήστευαν τότε Δευτέρα και Πέμπτη, αποδεκατώ όλα όσα έχω, δηλαδή δίνω το 1/10 στο Ναό από όσα εισπράττω έτσι όπως απαιτούσε ο Νόμος και επομένως είναι ένας ευσεβής και πιστός Ισραηλίτης.
Αμέσως όμως η ιστορία μπαίνει στη δεύτερη πράξη και μας παρουσιάζει την εικόνα του Τελώνη. Ο Τελώνης ήδη από την είσοδο του στο Ναό δεν μπήκε μπροστά- μπροστά, καθόταν πίσω και τι έκανε δεν τολμούσε να σηκώσει τα μάτια να δει τα άγια των αγίων στο ιερό θα λέγαμε εμείς σήμερα. Δεν αισθανόταν ότι έχει παρρησία να βλέπει τον Θεό, χτυπούσε το στήθος με μετάνοια, επίγνωση δηλαδή απέναντι στο Θεό και έλεγε Ο ΘΕΟΣ ΙΛΑΣΘΗΤΙ ΜΟΙ ΤΩ ΑΜΑΡΤΩΛΩ.
Αφού αναφέρει αυτή την ιστορία ο Χριστός, μετά μας λέει συμπερασματικά ότι κατέβηκε δικαιωμένος ο Τελώνης από το Ναό σχέση με τον Φαρισαίο, και κατέληξε με την γνωστή φράση του Κυρίου μας « ΠΑΣ Ο ΥΨΩΝ ΕΑΘΤΟΝ ΤΑΠΕΙΝΩΘΗΣΕΤΕ, Ο ΔΕ ΤΑΠΕΙΝΩΝ ΕΥΑΤΟΝ ΥΨΩΘΗΣΕΤΕ».
Να κάνουμε αρχικά μερικές παρατηρήσεις που αφορούν την παραβολή την ιστορία μας αυτή.
- ΓΙΑΤΙ ΕΙΠΕ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΑΥΤΗ.
Το θεωρώ πολύ σημαντικό αυτό γιατί καθετί που λέει ο Κύριος μας έχει μία σκοπιμότητα, το λέει για κάποιο λόγο. Ο Χριστός δεν μιλάει και δεν λέει ότι λέει έτσι για να λέει. Γιαυτό όταν διαβάζουμε και μελετούμε μία παραβολή οφείλουμε να γνωρίζουμε και τα προηγούμενα από αυτή και τα επόμενα. Αυτό το να ξέρουμε τα πριν και τα μετά είναι ένας βασικός ερμηνευτικός κανόνας της Εκκλησίας μας για την σωστή μελέτη του Λόγου του Θεού στη ζωή μας.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Ευαγγελιστής μας παρουσιάζει το λόγο, την αιτία για την οποία είπε ο Κύριος μας την Παραβολή αυτή. Εξηγεί λοιπόν ότι ο Χριστός είπε την παραβολή αυτή για μερικούς ανθρώπους που θεωρούν τον εαυτό τους και νομίζουν ότι είναι δίκαιοι, και οι οποίοι δικαιώνουν για ότι κάνουν τον εαυτό τους και όχι μόνο τον δικαιώνουν αλλά και εξουθενώνουν και κρίνουν και κατακρίνουν και εξοντώνουν μέσα από αυτή την πρακτική της ζωής που έχουν όλους τους άλλους.
Ο Φαρισαίος την ώρα που προσευχόταν αυτοδικαιωνόταν και έλεγε στο Θεό τα καλά τα οποία έκανε, τα δήθεν καλά τα οποία έκανε και ταυτόχρονα εξουθένωνε και τους άλλους. ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΩΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΑΛΗΘΕΙΑ. Όσο κανείς δικαιώνει τον εαυτό του και νομίζει ότι πάντα και για όλα έχει δίκιο, και επειδή θεωρεί ότι πάντα έχει δίκιο μας το παίζει και θύμα, «έχω δίκιο σε όλα τα θέματα εγώ και μόνο εγώ έχω δίκιο…δεν έχω ποτέ άδικο». Όσο λοιπόν δικαιώνει τον εαυτό του τόσο και πιο επιθετικός στη ζωή και στους συνανθρώπους που συναναστρέφεται γίνεται. Επομένως για αυτό το λόγο είπε ο Χριστός την παραβολή.
- ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΤΙ ΗΤΑΝ ΟΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΙ ΚΑΙ ΤΙ ΟΙ ΤΕΛΩΝΕΣ ΤΗΝ ΕΠΟΧΉ ΕΚΈΙΝΗ.
Οι Φαρισαίοι ήταν οι καθαροί και αφιερωμένοι της εποχής εκείνης. Η λέξη Φαρισαίος προέρχεται από το εβραϊκό ρήμα « ΦΑΡΑΖ» που σημαίνει αποχωρώ και αφιερώνω, ήταν θα λέγαμε σήμερα ΟΙ ΜΟΝΑΧΟΙ. Οι Φαρισαίοι είχαν ενδύματα μεγάλα, μακριά και φαρδιά προέρχονταν από τους ΧΑΣΙΔΙΟΥΣ που ήταν άνθρωποι Ισραηλίτες που προσεύχονταν στον Θεό και κυρίως ήταν μία κατηγορία και τάξη ανθρώπων οι οποίοι αναπτύχθηκαν τον 2ο αιώνα πρό Χριστού, και προέρχονταν από την κατηγορία των ΜΑΚΑΒΑΙΩΝ και πολεμούσαν εν ονόματι του Μωσαϊκού Νόμου το ελληνιστικό- ειδωλολατρικό πνεύμα που είχε εισέλθει στην Παλαιστίνη.
Ο ιστορικός ΙΩΣΗΠΟΣ μας αναφέρει ότι στην εποχή του Χριστού ζούσαν 6000 Φαρισαίοι. Μας είναι γνωστά εκείνα τα φοβερά ΟΥΑΙ που είπε ο Χριστός μας και τα ακούμε την Μ. Εβδομάδα ( Μ. Δευτέρα το βράδυ). Αυτοί ήταν οι Φαρισαίοι και ο Φαρισαϊσμός έχει πλέον ταυτιστεί με την ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ. Πρόσεχαν την εξωτερική ζωή τους ενώ εσωτερικά ήταν όπως οι τάφοι γεμάτοι βρωμιές και ακαθαρσίες.
ΟΙ ΤΕΛΩΝΕΣ ήταν εκείνοι οι οποίοι εισέπρατταν τους φόρουςοι Τελώνες ήταν οι πιο μισητοί άνθρωποι. ( π.χ.ΑΡΧΙΤΕΛΩΝΗΣ ΖΑΚΧΑΙΟΣ)
Όταν ο Φιλόσοφος Θεόφραστος διαδέχθηκε τον Αριστοτέλη στη σχολή που ο τελευταίος είχε ιδρύσει, όταν τον ρώτησαν ποια είναι τα φοβερότερα θηρία εκείνος απάντησε « ΣΤΑ ΜΕΝ ΒΟΥΝΑ ΟΙ ΑΡΚΟΥΔΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΛΙΟΝΤΑΡΙΑ ΣΤΙΣ ΔΕ ΠΟΛΕΙΣ ΟΙ ΤΕΛΩΝΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΚΟΦΑΝΤΕΣ». Βλέπουμε λοιπόν μία αντίθεση εξωτερικά ο ένας αφιερωμένος στο Θεό και προσεύχεται στο Θεό, όπως ένας μοναχός θα λέγαμε και δεν δικαιώνεται και ο άλλος ο Τελώνης ο οποίος έχει επίγνωση της αμαρτωλότητας του και χρησιμοποιώντας την μικρή καρδιακή προσευχή δικαιώνεται τελικά στα μάτια του Θεού.
- Ένα ΤΡΙΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΕΊΝΑΙ ΟΤΙ ΚΑΙ ΟΙ 2 ΕΔΕΙΞΑΝ ΤΟΝ ΠΟΙΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΩΡΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΥΧΉΣ
Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ. Όπως πηγαίνουμε και κάνουμε μία ακτινογραφία ή μία αξονική ή μαγνητική ακτινογραφία και βλέπουμε τι συμβαίνει μέσα μας, ακριβώς και το ίδιο πράγμα συμβαίνει και με την προσευχή μας και τον εσωτερικό μας πνευματικό κόσμο. ΟΤΑΝ ΚΑΝΕΙΣ ΠΡΟΣΕΥΧΕΤΑΙ ΔΕΙΧΝΕΙ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΠΙΣΤΗ ΤΟΥ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΠΡΟΟΔΟΣ, και όχι μόνο το πόσο προσεύχεται αλλά τον τρόπο με τον οποίο προσεύχεται, τα λόγια τα οποία χρησιμοποιεί στην προσευχή του.
Ας δούμε τώρα μερικά ερμηνευτικά σχόλια της Παραβολής.
Η Παραβολή αυτή είναι εκπληκτική. Οι Πατέρες της Εκκλησίας την έχουν με πολύ συστηματικό τρόπο αναλύσει. Επειδή σε ένα ευχαριστιακό σύντομο λόγο μας δεν μπορούμε να δούμε πως ο κάθε Πατέρας της Εκκλησίας μας, πως προσέγγισε την συγκεκριμένη Παραβολή, θα θέλαμε μέρες για να το κάνουμε αυτό, θα αρκεστούμε σήμερα σε 3 αντιπροσωπευτικούς Πατέρες της Εκκλησίας οι οποίοι και θα μας δείξουν ποιο είναι το εσωτερικό περιεχόμενο αυτής της σημερινής ευαγγελικής διηγήσεως.
- Η πρώτη αναφορά μας είναι ο Επίσκοπος Βασίλειος Σελευκίας. (5ος αιώνας μ.Χ.) μετά δηλαδή από τους 3 Ιεράρχες που έζησαν ένα αιώνα πριν τον 4ο μ. Χ. Είναι άγνωστος. Μας λέει : « Ο ΦΑΡΙΣΑΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΕΙ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ. ΕΙΝΑΙ Ο ΕΛΕΓΚΤΗΣ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ. ΚΑΙ ΕΞΑΓΕΙ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ. ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΠΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΕΙ ΤΟΥΣ ΠΑΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ. Ω ΓΛΩΣΣΑ ΤΥΡΑΝΙΚΗ..ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΤΥΡΡΑΝΟΣ. ΕΙΣΗΛΘΕ ΣΤΟ ΝΑΟ ΥΒΡΙΖΩΝ ΤΟΝ ΘΕΟΝ. Ο ΘΕΟΣ ΔΕΝ ΞΕΡΕΙ ΤΙ ΚΑΝΕΙ… Ο Θεός όταν προσευχόμαστε δεν ξέρει ο Θεός ποιοι είμαστε, τι λέμε, ποια είναι τα έργα μας; Θα του πούμε τα αρετές μας; Δεν ξέρει ο Θεός και τις αρετές και τις αθλιότητες μας εμείς μόνο ΚΥΡΙΕ ΕΛΕΗΣΟΝ οφέιλουμε να επαναλαμβάνουμε σε κάθε στιγμή προσευχής και δεήσεως στην Εκκλησία..ΚΥΡΙΕ ΕΛΕΗΣΟΝ. ΑΝ ΕΓΩ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΑ, συνεχίζει ο Ιερός Πατέρας, Η ΓΗ ΘΑ ΗΤΑΝ ΕΡΗΜΟΣ. ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΟΛΩΝ. ΜΑΣ ΛΕΕΙ Ο ΦΑΡΙΣΑΙΟΣ Η αυτοδικάιωση είναι μία από τις σοβαρότερες εωσφορικές αμαρτίες.
Και μετά έρχεται στο θέμα του Τελώνη και σημειώνει : « ΤΙ ΦΩΝΑΖΕ; ΙΛΑΣΘΗΤΙ ΜΟΙ ΤΩ ΑΜΑΡΤΩΛΩ……….ΕΓΩ ΚΥΡΙΕ ΣΟΥ ΔΕΙΧΝΩ ΟΛΑ ΜΟΥ ΤΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ, ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΛΗΓΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΜΟΥ ΚΑΙ ΕΣΥ ΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ ΝΑ ΜΕ ΣΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΑ ΜΕ ΘΕΡΑΠΕΥΣΕΙΣ, και συνεχίζει ο Ιερός Πατέρας Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΗΡΘΕ ΣΤΟ ΚΟΣΜΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΡΡΩΣΤΟΥΣ, ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΙΑΤΡΟΣ ΚΑΙ ΜΆΛΙΣΤΑ ΧΩΡΙΣ ΦΑΡΜΑΚΑ, ΟΠΩΣ ΔΙΝΟΥΝ ΟΙ ΑΛΛΟΙ, ΑΛΛΑ Ο ΙΔΙΟΣ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΚΑΙ ΜΑΣ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙ ΚΑΙ ΜΑΣ ΣΩΖΕΙ. Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΗΡΘΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΩΣ ΙΑΤΡΟΣ, ΟΥΤΕ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΕΡΓΑΤΗΣ, ΩΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ, ΩΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ, ΩΣ ΗΓΕΤΗΣ, ΟΥΤΕ ΑΠΛΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΓΑΠΗΣΕΙ ΑΛΛΑ ΩΣ ΙΑΤΡΟΣ. ΑΓΑΠΑ ΓΙΑ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΣΕΙ ΤΟΝ ΚΑΘΕΝΑ ΜΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΣΘΕΙΝΕΙΕΣ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΈΧΕΙ ΚΑΙ ΜΑΣ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΚΑΘΕ Θ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ.
- Η δεύτερη ερμηνεία είναι του Αγ. Γρηγορίου του Παλαμά Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης τον 14ο αιώνα. « ..Ο Φαρισαίος αυτοδικαιώνεται και με αυτό κάνει μία ακόμα θανάσιμη αμαρτία. Με την αυτοδικαίωη δεν σώζεται κανείς γιατί δεν καταβαίνει τα λάθη του, δεν καταλαβαίνει τις αρρώστιες και τα τραύματα του, Νομίζει ότι είναι μέγας, ισχυρός και άτρωτος. Είναι νηστευτής ο Φαρισαίος και σε αυτό πράγματι έτσι είναι, είναι νηστευτής, αλλά μόλις βγάζει από το στόμα του την έκφραση ….δεν είμαι όπως οι άλλοι και μάλιστα όπως αυτός εδώ ο Τελώνης… τρώει τις σάρκες του αδελφού του. Όταν όλη την ώρα κρίνουμε και κατακρίνουμε και καταδικάζουμε τους άλλους τότε τι κάνουμε τρώμε τις σάρκες τους..γινόμαστε ΚΑΝΙΒΑΛΛΟΙ. Στη συνέχεια ο Άγ. Γρηγόριος μας παρουσιάζει τον Τελώνη ως τον ΤΥΠΟ ΤΟΥ ΑΛΗΘΙΝΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ.
Τι κάνει κάθε μοναχός όταν ζει και ασκείται στη Μονή της μετανοίας του κάτω από την αυστηρή επίβλεψη και την καθοδήγηση του έμπειρου γέροντά του; ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕ Ο ΤΕΛΩΝΗΣ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΔΕΝ ΤΟΜΟΥΛΕ ΝΑ ΚΥΤΤΑΞΕΙ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ. Είναι αυτό που έκανε και ο Προφήτης Ηλίας όταν αντίστοιχα ήταν πάνω στο Βουνό, και έβαλε το κεφάλι του ανάμεσα στα γόνατά του και έσκυψε για να προσευχηθεί. Ο ΧΤΥΠΟΣ ΣΤΟ ΣΤΗΘΟΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΗΝ ΜΕΤΑΝΟΙΑ. Πολλές φορές χτυπούμε το στήθος μας για να δείξουμε ένα λάθος που κάναμε. ΠΟΥ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΜΙΑ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΜΕ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΑΙ ΚΟΥΒΕΝΤΟΥΛΕΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΑ, ΛΟΓΙΑ ΠΟΛΛΑ ΛΟΓΙΑ. Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΥΦΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΛΟΠΕΡΑΣΗ. ΠΑΝΤΟΤΕ ΟΜΩΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ- ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥ ΠΑΤΕΡΑ. ΟΧΙ ΟΤΙ ΤΟΥ ΕΡΘΕΙ ΤΟΥ ΚΑΘΕΝΑ. Και έλεγε ο Τελώνης μόνο μία προσευχή δεν πολυλογούσε. Μόνο μία προσευχή « Ο ΘΕΟΣ ΙΛΑΣΘΗΤΙ ΜΟΙ ΤΩ ΑΜΑΡΤΩΛΩ».
Ας κάνουμε μία σύγκριση της προσευχής του Φαρισαίου και του Τελώνου. Η πρώτη προσευχή πολυλογίες με καταφρόνηση, μίσος και εμπάθεια.
Μια προσευχή επιθετική. Όποιος ζει με υπηρηφάνεια και ζητά την αυτοδικαίωση, αυτός στην συνέχεια διακρίνεται και από την επιθετικότητα εναντίον των άλλων που δεν του δίνουν αυτό που ενδεχομένως περιμένει από τους άλλους.
Ο Τελώνης Κύριε τίποτα και για τίποτα δεν μπορώ να καυχηθώ ΚΥΡΙΕ ΕΛΕΗΣΟΝ. Είναι αυτό που οι Πατέρες μας δίδαξαν να λέμε όσο πιο συχνά και ουσιαστικά γίνεται ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ ΥΙΕ ΘΕΟΥ ΕΛΕΗΣΕ ΜΕ.
ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ Η ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΜΑΣ. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ( ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΣ ΛΥΤΡΩΤΗΣ )
ΚΑΙ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΟΤΙ ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ ΑΜΑΡΤΩΛΟΣ.
ΕΙΝΑΙ 2 ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΟΤΑΝ ΑΥΤΕΣ ΟΙ 2 ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ ΕΝΩΝΟΝΤΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΤΕΛΕΙΑ ΠΡΟΣΕΥΧΗ.
- ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΘΟΥΜΕ ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ ΣΕ ΕΝΑΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΠΑΤΕΡΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΣΩΦΡΟΝΙΟ. Μοναχός του Αγ Όρους που εκοιμήθη στο Έσσεξ της Αγγλίας. Εκείνος ζούμε και μιλούσε όπως άλλωστε όλοι οι Άγιοι μας μόνο για την προσευχή. Όταν ζούσε στο Άγ. ‘Ορος πολλές φορές του καταλάμβανε μία πύρινη κατάσταση προσευχής και αισθανόταν αυτό που ο Χριστός έλεγε « ΠΥΡ ΗΛΘΟΝ ΒΑΛΕΙΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΓΗΝ». Να βάλει την φωτά του Παρακλήτου στη καρδιά μας. Ο Άγιος Σωφρόνιος έχει γράψει ένα βιβλίο ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ και είναι ένα εκπληκτικό βιβλίο, ένα βιβλίο οδηγός στην πορεία της προσευχής. Μέσα από το βιβλίο αυτό σταχυολόγησα δυο τρεις εκφράσεις και με αυτές θα μου επιτρέψετε να κλείσω τις σκέψεις μου σήμερα.
Α) Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΕΙΝΑΙ ΑΤΕΛΕΥΤΗΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ. Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΕΙΝΑΙ ΑΝΩΤΕΡΗ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΕΠΙΣΤΗΜΗ. ΚΑΘΕ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΝΕΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΚΑΙ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ. Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΔΕΝ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΠΟΤΕ.
Β) ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΕΙΣΕΡΧΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ Η ΖΩΗ- Η ΧΑΡΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ.
Γ) Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΠΝΟΗΣ ΠΟΥ ΕΝΕΦΥΣΥΞΕ Ο ΘΕΟΣ ΜΕΣΑ ΜΑΣ. ΤΟΤΕ ΚΑΤΑΝΟΕΙ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑ ΚΑΙ ΩΣ ΕΙΣΤΗΡΙΟ Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΜΑΣ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΣΕΛΘΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΕΠΟΥΡΑΝΙΟ ΒΑΣΙΛΕΙΑ.
Άρα στην νέα αυτή Εκκλησιαστική περίοδο του ΤΡΙΩΔΙΟΥ να προσευχόμαστε με ταπείνωση και με επίγνωση Τελωνική. Η Εκκλησία από σήμερα στο Ι. Αναλόγιο μας προέτρεψε « ΜΗ ΠΡΟΣΕΥΧΟΜΕΘΑ ΦΑΡΙΣΑΙΚΩΣ ΑΔΕΛΦΟΙ.» και Ἑαυτούς ἀδελφοί ἅπαντες ταπεινώσωμεν, στεναγμοῖς καί ὀδυρμοῖς τύψωμεν τήν συνείδησιν, ἵνα ἐν τῇ κρίσει τότε τῇ αἰωνίᾳ, ἐκεῖ ὀφθῶμεν πιστοί ἀνεύθυνοι, τυχόντες ἀφέσεως».
Ας προσευχόμαστε με πλήρη συναίσθηση και με συντριβή και ταπείνωση προσλαμβάνοντας αδελφικά τους άλλους. Καλό Τριώδιο. Αδελφοί και Πατέρες. Αμήν.
†ΑΡΧΙΜ. Σπυρίδων Κατραμάδος