«ΑYΤΗ Η ΠIΣΤΙΣ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔOΞΩΝ, ΑYΤΗ Η ΠIΣΤΙΣ ΤΗΝ ΟΙΚΟΥΜEΝΗΝ ΕΣΤHΡΙΞΕ».
«ΑYΤΗ Η ΠIΣΤΙΣ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔOΞΩΝ ΑYΤΗ Η ΠIΣΤΙΣ ΤΗΝ ΟΙΚΟΥΜEΝΗΝ ΕΣΤHΡΙΞΕ».
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ – 21 Μαρτίου 2021
Σήμερα, κατά την λαμπρή αυτή μέρα της Ορθοδοξίας, αφήνοντας για λίγο την μόλις μίας εβδομάδας από την έναρξή της κατανυκτική-πένθιμη ατμόσφαιρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, καλούμαστε να εορτάσουμε και να πανηγυρίσουμε, κρατώντας στα χέρια μας, όπου και αν είμαστε αυτή την στιγμή τις Ι. Εικόνες δηλ. την νίκη της αληθείας εναντίον του ψεύδους, τον θρίαμβο της Εκκλησίας του Χριστού εναντίον της πλάνης και των αιρέσεων που κατά καιρούς ταλαιπώρησαν το σώμα του Κυρίου.
Υψώνομε τις Ι. Εικόνες, προσκυνούντες την Πανακήρατη του Δεσπότου Χριστού μορφή, τιμώντας τους Αγίους, διακηρύττοντες την θεοειδή αξία του κατ’ εικόνα Θεού δημιουργηθέντος ανθρώπου.
Αλήθεια είναι πως τούτη η Εορτή της Εκκλησίας μας έχει μία ιδιαιτερότητα. Δεν αναφέρεται σε κάποιο γεγονός της ζωής του Χριστού η της Κυρίας Θεοτόκου. Σήμερα η πανήγυρης μας έχει επίκεντρο την ίδια την πίστη μας. Αφορμή η ανάμνηση ενός ιστορικού γεγονότος. Η αναστύλωση των εικόνων το 843μ.Χ. από την Αυγούστα Θεοδώρα η οποία έρχεται να εφαρμόσει οριστικά τις αποφάσεις της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου, που είχε προηγηθεί το έτος 787,να θέσει τέρμα στην μακρά και θλιβερή περίοδο της εικονομαχικής έριδας, που ταλάνισε τη ζωή της Εκκλησίας. Παράλληλα, το γεγονός αυτό κατέδειξε ότι η αλήθεια της Πίστεως, τελικά, λάμπει και φωτίζει τον κόσμο, όσο κι αν ο μισόκαλος διάβολος πολεμά, χρησιμοποιώντας σκοπιμότητες και φανερά και κρυφά όργανα κοσμικής εξουσίας
Με αφορμή λοιπόν αυτή την λαμπρή μέρα επαναλαμβάνουμε το Ι. Συνοδικό της Ορθοδοξίας: «Οι Προφήται ως είδον, οι Απόστολοι ως εδίδαξαν, η Εκκλησία ως παρέλαβεν, οι Διδάσκαλοι ως εδογμάτισαν, η Οικουμένη ως συμπεφώνηκεν, η χάρις ως έλαμψεν, η αλήθεια ως αποδέδεικται, το ψεύδος ως απελήλαται, η σοφία ως επαρρησιάσατο, ο Χριστός ως εβράβευσεν, ούτω φρονούμεν, ούτω λαλούμεν, ούτω κηρύσσομεν...»
ΘΑ ΜΟΥ ΕΠΙΤΡΕΨΕΤΕ ΝΑ ΣΗΜΕΙΩΣΩ, ΑΡΧΙΚΑ 3 ΒΑΣΙΚΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ
1.Ένας είναι ο αληθινός Θεός, ο εν Τριάδι προσκυνούμενος, Πατήρ, Υιός και Πανάγιο Πνεύμα. Ο Θεός, είναι «η οδός, η αλήθεια και η ζωή»)δημιούργησε τον σύμπαντα κόσμο, και τον αναδημιούργησε με την κένωσή του και την ενανθρώπιση του δευτέρου προσώπου του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, εκ Πνεύματος Αγίου και εκ της αειπαρθένου Μαρίας. Ο ενανθρωπήσας Θεός έπαθε ως άνθρωπος, κατήλθε μέχρις Άδου, ανέστη εκ νεκρών, συναναστήσας παγγενή τον Αδάμ ως φιλάνθρωπος. Αυτός ο Κύριός ανελήφθη στους Ουρανούς και ελεύσεται εν δόξη, κρίναι ζώντας και νεκρούς. Κάθε άλλη διδασκαλία αποτελεί αίρεση, η οποία καταδικάσθηκε από την Εκκλησία ως ετεροδιδασκαλία.
2. Ο άνθρωπος είναι θείο δημιούργημα, το οποίο πλαστουργήθηκε κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Θεού. Η Αγ Γραφή αναφέρει: «ηλάττωσας αυτόν βραχύ τι παρ’ αγγέλους, δόξη και τιμή εστεφάνωσας αυτόν· και κατέστησας αυτόν επί τα έργα των χειρών σου, πάντα υπέταξας υποκάτω των ποδών αυτού…» (Ψαλμ. η’). Σε εποχές εκπτώσεως του ανθρωπίνου προσώπου, μειώσεως της θεοειδούς ανθρώπινης αξίας και ρατσιστικών διακρίσεων, η Εκκλησία ύψωσε και υψώνει την φωνή της, αγωνιζομένη εναντίον της βίας, της απανθρωπιάς, της πνευματικής αλλά και σωματικής δουλείας, που υποβιβάζουν τον άνθρωπο σε «res», σε πράγμα και σε σκεύος ηδονής και συμφεροντολογικής εκμεταλλεύσεως.
3. Διατρανώνομε την πίστη μας στην Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία του Χριστού, η οποία είναι η κιβωτός της σωτηρίας. Μόνο εντός της Εκκλησίας και δια της Εκκλησίας, η οποία εν τοις Μυστηρίοις σημαίνεται, σώζεται ο άνθρωπος.
Το «extra ecclesiam nulla salus», δηλαδή «εκτός της Εκκλησίας δεν υπάρχει σωτηρία» (Άγιος Κυπριανός Καρχηδόνος, Επιστ. οβ’), αποτελεί τη βασική διδασκαλία Της, η οποία ως αφετηρία και τελικό σκοπό της έχει τον αγιασμό, την θέωση του ανθρώπου.
Όταν λέγωμε ότι πιστεύομε «εις Μίαν, Αγίαν, Καθολικήν και Αποστολικήν Εκκλησίαν», εννοούμε την Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία διατηρεί αμώμητη και ακεραία την πίστη και την αποκεκαλυμμένη από τον Θεό αλήθεια. Δεν υπάρχουν πολλές εκκλησίες, δεν υπάρχουν άλλες εκκλησίες εκτός από την Ορθόδοξη Εκκλησία. Όλες οι άλλες συναθροίσεις που αυτο-αποκαλούνται «εκκλησίες», καπηλεύονται τον όρο, αφού δεν έχουν την σώζουσα αλήθεια.
Τα 3 πιο πάνω θεμελιώδη προαναφερθέντα στοιχεία αποτελούν τον βασικό κορμό της Ορθοδόξου διδασκαλίας, την οποία έχει ανάγκη ο άνθρωπος κάθε εποχής και ιδιαίτερα της σημερινής που μεταξύ των άλλων είναι και φαίνεται από τις κινήσεις και τα έργα της ότι είναι παντελώς ακατήχητη. Έχομε βέβαια ακόμα το μεγάλο προνόμιο από τον Θεό και την εξαιρετική ευλογία, να είμαστε γεννημένοι και βαπτισμένοι Ορθόδοξοι, να είμαστε μέλη της Αγίας Του Εκκλησίας, και να αγωνιζόμαστε στα πλαίσια της αληθείας για την σωτηρία μας, αλλά και την σωτηρία των άλλων ανθρώπων. Αυτό το προνόμιο σημαίνει και ευθύνη, σημαίνει θυσία μέχρις αίματος, αφού ο συμβιβασμός με αντίθετες πίστεις, αντιλήψεις και αντίθεες δυνάμεις, είναι άρνηση του ονόματος του Χριστού. Οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί διακριθήκαμε πάντοτε για την μαχητικότητά μας με αγάπη, για την υπομονή μας εν αληθεία και την επιμονή τους στη πίστη Γι’ αυτό και ηγέρθησαν εναντίον της Εκκλησίας σκοτεινές και βύθιες δυνάμεις, προκειμένου να αλλοιώσουν την πίστη, να κάμψουν το φρόνημα, να καταβάλλουν την αγωνιστικότητα, να μας απομακρύνουν από την σωτηρία. Γι’ αυτό τόσα αίματα, ικριώματα, σταυροί, θυσίες, από της αρχής και μέχρι των εσχάτων της ζωής της Εκκλησίας. Γι’ αυτό τόσοι μάρτυρες της ευσεβείας. Η Εκκλησία ωραϊσμένη με τα αίματα των Αγίων Μαρτύρων, θριαμβευτικά και νικητήρια ψάλλει: «Δόξα σοι Χριστέ ο Θεός, Αποστόλων καύχημα, Μαρτύρων αγαλλίαμα, ων το κήρυγμα, Τριας η ομοούσιος».
Αυτός ο αγώνας συνεχίζεται 1) μέσα από την αγάπη προς τον Θεό, μια αγάπη που εκφράζεται με την άσκηση, την προσευχή, την κατά δύναμη νηστεία την μυστηριακή ζωή και με απόλυτο κέντρο την Θ. Ευχαριστία και 2) με την αγάπη προς τον συνάνθρωπο. Οι Ι. Ακολουθίες, η προσκύνηση των Ι. Εικόνων, των Ι. Λειψάνων και όλα τα άλλα στοιχεία της Παραδόσεως μας είναι για μας τους Ορθοδόξους το οξυγόνο και η ίδια η ζωή μας. Η συμμετοχή μας στα παραπάνω δεν είναι αντίσταση στην εκκοσμίκευση που επιχειρείται λυσσαλέα σήμερα και στο πνεύμα του συγκρητισμού, αλλά είναι ο βασικός λόγος αυτής της υπάρξεώς μας.
Η αγάπη επίσης προς τον συνάνθρωπο, αδιακρίτως φυλής, φύλου, γλώσσης κλπ., όπως λέει ο Απ Παύλος (Γαλατ. γ’. 28), εκφράζεται μέσα από την κοινωνία των προσώπων δηλαδή με την υπέρ των αδελφών προσευχή μας, για φωτισμό, ενίσχυση και επιστροφή των πεπλανημένων στη μία Μάνδρα, του ενός και μόνου αληθινού Θεού, αλλά και με την προσφορά θυσιαστικής αγάπης και για τις υλικές ανάγκες τους επί καθημερινής βάσεως. Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας, διαλεγόμαστε με τους πάντες, αλλά παραμένομε ανυποχώρητοι στα ιερά θέσμια και τους όρους, τα όρια δηλαδή, τα οποία έθεσαν οι Θεοφόροι Πατέρες και Διδάσκαλοι της Εκκλησίας. Επαναλαμβάνομε λοιπόν, ότι «το ευαγγέλιον του Θεού ουκ έστι κατ’ άνθρωπον» και συνιστούμε προς όλους το «στώμεν καλώς» του Αρχαγγέλου, μαζί με τα λόγια του Απ. Παύλου «… αδελφοί, στήκετε και κρατείτε τας παραδόσεις ας εδιδάχθητε είτε δια λόγου είτε δι’ επιστολής ημών» (Β’ Θεσσαλ. β’. 15).
Εξ αφορμής της μεγάλης αυτής ημέρας για την Εκκλησία και τον κόσμο όλο θα μου επιτρέψετε να κλείσω την σημερινή ευχαριστιακή ομιλία μου με 3 τοποθετήσεις για την Εορτή της Κυριακής της Ορθοδοξίας. Οι 2 προέρχονται από Ιερωμένους, και αναφέρομε στους Προκαθημένους της καθ’ Ελλάδα Εκκλησίας και στην Εκκλησία της Αλβανίας και η 3η τοποθέτηση προέρχεται από έναν Πολιτικό -Σεμνό και Φωτισμένο Άνδρα της εποχής μας ο Οποίος τίμησε στην πορεία του κάθε θέση που τον τοποθέτησε η Ελληνική Πολιτεία με απόλυτο σεβασμό και πίστη προς την Εκκλησία, με αποκορύφωμα την Διακεκριμένη θέση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας.
1. Ο τ. Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Εξοχώτατος κ. Προκόπης Παυλόπουλος στη λιτή δεξίωση που παρέθεσε προς τιμήν των Μελών της Ι. Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος στο Προεδρικό Μέγαρο πέρσι μια τέτοια μέρα τόνισε «…….Η Εορτή της Ορθοδοξίας σηματοδοτεί την ανάγκη αναστύλωσης των αρχών και αξιών εκείνων, τις οποίες οφείλουμε να υπερασπισθούμε και να υπηρετήσουμε ως Έλληνες, ως Ευρωπαίοι Πολίτες και ως υπεύθυνα μέλη της Διεθνούς Κοινότητας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η αναντικατάστατη συμβολή της Χριστιανοσύνης και της Ορθοδόξου Εκκλησίας έγκειται στο ότι προσέθεσε στο Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα και την Ρωμαϊκή παράδοση –που αποτελούν τους δύο από τους τρεις πυλώνες του σύγχρονου Πολιτισμού μας- την κατηγορική επιταγή της ανάγκης καταξίωσης του Ανθρώπου. Ο 3ος πυλώνας είναι η Χριστιανική Πίστη και η Εκκλησία. Η Ορθοδοξία διαμόρφωσε ανά τους αιώνες τις ζωογόνες για τον Πολιτισμό μας και την πορεία της Ανθρωπότητας αρχές και αξίες του Ανθρωπισμού, της Ειρήνης, της Δημοκρατίας και της Δικαιοσύνης. Στον αγώνα αυτό δεν μας πτοούν μεμονωμένες φωνές, οι οποίες αδυνατούν, για τους δικούς τους λόγους, να κατανοήσουν το πνευματικό και ηθικό μεγαλείο της Χριστιανοσύνης»
2) Η δεύτερη τοποθέτηση προέρχεται από την αντιφώνηση προς τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας από τον Σοφό Οιακοστρόφο τον Προκαθημένου μας Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο ο οποίος δήλωσε: «Η Εκκλησία μας όρισε σοφά την άρρητη γλώσσα των Εικόνων ως κριτήριο Ορθοδοξίας. Η εικόνα που έχουμε για τον άνθρωπο και τα πράγματα καθορίζει τις πράξεις και τις επιλογές μας. Έχουμε ανάγκη να επανεύρουμε το ήθος που γέννησε την Εικόνα διότι κάθε Εικόνα καλεί σε συνάντηση με το απεικονιζόμενο πρόσωπο, ανάγει «επί των πρωτότυπον», πέραν του εαυτού μας. Με το πνευματικό της βάθος, μας συνδέει με την μυστικότερη περιοχή της καρδίας, τον χώρο εκείνο όπου χάνει η ευρίσκει κανείς την ψυχή του». «καθημερινά αντικρίζουμε πεσμένες εικόνες ανθρώπων που δοκιμάζονται και αξιών που καταπατούνται. Οι κοινωνίες συνήθως περιορίζουν και σμικρύνουν τον άνθρωπο. Η Εκκλησία τον εξυψώνει αποκαθιστώντας την ιερότητα της υπάρξεώς του» και επεσήμανε ότι «σε αυτή την εποχή της συγχύσεως και των άκρων, των αντιφάσεων και της σκληρότητος του πολιτισμού μας, προστρέχουμε στην αξία των Εικόνων, στην καρδιά της θεολογίας και την κοινή αίσθηση του ιερού, ως μάρτυρες της ιεράς διακονίας και των μεγάλων αναζήτησεων της ζωής. Διότι πορεύεται προς τα υψηλά μόνον όποιος πρώτα τιμήσει και αγαπήσει την εικόνα του Θεού, τον άνθρωπο».
3) Και η 3η τοποθέτηση είναι από τον Σοφό Οιακοστρόφο, τον Σπουδαίο Ιεράρχη, τον Φωτισμένο Θεολόγο, τον Γνήσιο Ιεραπόστολο, τον μοναδικά Χαρισματούχο Ορθόδοξο Κληρικό τον Προκαθημένου της Εκκλησίας της Αλβανίας τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Τιράνων και Πάσης Αλβανίας κ. Αναστάσιο ο Οποίος ολοκληρώνοντας την Κυριακή της Ορθοδοξίας πέρσι στον περίλαμπρο Μητροπολιτικό -Καθεδρικό Ναό της Αναστάσεως στα Τίρανα δήλωσε: «…Στην σημερινή Μεγάλη Εορτή της αναστύλωσης των Ι. Εικόνων που τιμά και εορτάζει η Εκκλησία μας υπάρχει μια μυστική και μοναδική πρόσκληση από την Εκκλησία, στον καθένα και στην καθεμιά μας να αναστηλώσουμε ξανά και πάλι την εικόνα του Θεού στην καρδιά μας, στην ύπαρξή μας…….Ο καθένας μας είναι μοναδική και ανεπανάληπτη εικόνα Θεού. Αυτό είναι το μεγάλο δώρο, που έχει δώσει ο Ίδιος αυτή δηλαδή την ανθρώπινη ύπαρξη. Αυτή η εικόνα πολλές φορές είτε από σκόνη, είτε από άλλες περιπτώσεις μπαίνει στην άκρη………..Με σωστές σκέψεις, με σωστή πίστη, σωστές και ορθές αντιλήψεις για τη σημασία και την αξία της ζωής ζώντας και απολαμβάνοντας την ζωή της Εκκλησίας αναστηλώνουμε την Εικόνα μας και έτσι μπορούν όλοι οι άλλοι να βλέπουν στο φωτεινό και ιλαρό πρόσωπο και στη χριστιανική συμπεριφορά μας κάτι από το φως και την ακτίνα της Εικόνας του Θεού. Κάτι από την αγάπη Του, κάτι από την ελπίδα Του , την υπομονή, τη χαρά, που όλα τα πιο πάνω σχετίζονται με την εικόνα του Θεού…. Ας φροντίζουμε όλοι μας, όπου και αν βρισκόμαστε, με τη εύλαλη σιωπή μας, με τα κατά Θεό έργα μας, με τις φιλότιμες προσπάθειές μας, να ακτινοβολούμε κάτι από την Χάρη της Εικόνας του Θεού και έτσι θα τιμούμε την Μεγάλη σημερινή για την Εκκλησία και τον κόσμο μας ημέρα. ».
Αγαπητοί Πατέρες και Αδελφοί,
Το σημερινό Ευαγγέλιο μας προσκάλεσε “Έρχου και ίδε”. Και αν αυτός ο ερχομός μας είναι πορεία ταπεινή και καθαρή, που περνά μόνο μέσα από τη Λατρευτική και Μυστηριακή ζωή της κάθε Ενορίας η Μονής , της Εκκλησίας μας, τότε και μόνο τότε μπορούμε να οδηγηθούμε στην Ένωσή μας με την Εκκλησία, στην εν Χριστώ αύξηση και αναγέννησή μας, τεσι ώστε ο καθένας από μας να μπορεί φωτισμένος και χαριτωμένος να πει όπως στο σημερινό Ευαγγέλιο ο Ναθαναήλ: “Ραβί, αληθώς Θεού υιός ει”.
Σε μία τέτοια προοπτική μπορούμε να μιλούμε για την αναστύλωση της Εικόνας μας, με το μεγαλείο και την αρχοντιά που της προσέδωσε ο Θεός.
Ως κατακλείδα της σημερινής ομιλίας, ας ακουστεί και πάλι και πολλάκις το φθέγμα του Ομολογητού της Αγίας μας πίστεως, Ιωσήφ του Βρυεννίου:
«Ουκ αρνησόμεθά σε, φίλη Ορθοδοξία·
ου ψευσόμεθά σου πατροπαράδοτον σέβας·
εν σοι εγεννήθημεν, και σοι ζώμεν, και εν σοι κοιμηθησόμεθα·
ει δε και καλέσει καιρός, και μυριάκις υπέρ σου τεθνηξόμεθα»
Γένοιτο. Αμήν