† Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ – ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ΧΑΡΙΣ ΕΙΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ,
ΠΑΡ᾿ HΜΩΝ ΔΕ ΕΥΧΗ, ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΙΣ
Τιμιώτατοι αδελφοί Αρχιερείς και τέκνα εν Κυρίω ευλογημένα, Η Χάρις του Θεού της αγάπης μας αξίωσε και πάλι να εισέλθουμε στη ψυχωφελή περίοδο του Κατανυκτικού Τριωδίου και να φθάσουμε στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, στο πλήρες άνωθεν δωρημάτων και σταυροαναστασίμου ευφροσύνης στάδιο των ασκητικών αγώνων. Κατά το ευλογημένο αυτό διάστημα αποκαλύπτεται ευκρινώς ο πνευματικός πλούτος και ο δυναμισμός της εκκλησιαστικής ζωής και η σωτηριολογική αναφορά όλων των εκφάνσεών της. Πολλά διδαχθήκαμε ήδη, εκ της αδιεξόδου και αυτοδικαιωτικής υπερηφάνειας του Φαρισαίου, από τον άγονο ηθικισμό, της σκληροκαρδίας του πρεσβυτέρου υιού της παραβολής του Ασώτου, ως και εκ της αναλγησίας και της καταδίκης όλων εκείνων όλων των αιώνων και εποχών , οι οποίοι αδιαφόρησαν και θα αδιαφορούν για τους πεινώντας, τους διψώντας, τους ξένους, τους γυμνούς, τους ασθενείς και τους εν φυλακή «ελάχιστους αδελφούς» του Κριτού.
Φανερώθηκε δε σε όλους μας η αξία και η ισχύς της ταπεινώσεως και της μετανοίας, της συγχωρητικότητας και της ελεημοσύνης, στάσεων, στη καλλιέργεια των οποίων μας καλεί με έμφαση η Μητέρα μας Εκκλησία κατά την αρχομένη αυτή χρονική πνευματικά περίοδο.
Η Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι καιρός ευπρόσδεκτος πνευματικής, ψυχικής και σωματικής καθάρσεως και γυμνασίας, διερχομένων, όπως προ ολίγων ημερών, την Κυριακή της Τυρινής, ακούσαμε στην αναγνωσθείσα ευαγγελική περικοπή, δια μέσου της νηστείας, η οποία δεν επιτρέπεται να τηρήται «προς το θεαθήναι τοις ανθρώποις», καθώς και για την συγχωρητικότητα προς όλους τους αδελφούς: «Εάν αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, αφήσει και υμίν ο Πατήρ υμών ο ουράνιος» . Αυτό εξ άλλου ομολογούμε κάθε μέρα στη Κυριακή Προσευχή με το να λέμε το «ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών» .
Το Σάββατο της Τυροφάγου, η Εκκλησία τίμησε την μνήμην των εν ασκήσει λαμψάντων Αγίων ανδρών και γυναικών. Οι Άγιοι δεν είναι μόνο πρότυπα των πιστών στον καλό αγώνα της εν Χριστώ και κατά Χριστόν ζωής, αλλά και συνοδοιπόροι, φίλοι και αρωγοί στον ασκητικό δόλιχο της νηστείας, της μετανοίας και της ταπεινώσεως. Δεν είμαστε μόνοι στη προσπάθεια μας, αλλά έχουμε ευδοκούντα και ευλογούντα τον Θεό και συμπαραστάτες τους Αγίους και τους Μάρτυρας, μεσίτρια δε υπέρ πάντων ημών προς Κύριο την Αγιόπρωτον Θεοτόκον. Η αγιότητα είναι τεκμήριο της Δυνάμεως της Χάριτος του Θεού και της συνεργίας του ανθρώπου, εν τη Εκκλησία, δια της μετοχής μας στα Ι. Μυστήρια και δια της τηρήσεως των θείων προσταγμάτων, του θελήματος του Θεού. Δεν υπάρχει «αδάπανος ευλάβεια» και «εύκολος Χριστιανισμός», ούτε είναι «πλατεία πύλη» και «εύχωρος οδός», οι απάγουσαι προς την Ουράνια Βασιλεία.
Η Εκκλησία συνεχώς μας υπενθυμίζει ότι η σωτηρία δεν είναι ατομικό, αλλά εκκλησιαστικό γεγονός, κοινό όλων μας άθλημα. Κατά την θεοσκέπαστη Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, αποκαλύπτεται η καθοριστική για την πνευματική ζωή του πιστού σημασία της μετοχής στη ζωή της Ενορίας και της Κοινότητος, στη χριστιανική οικογένεια η, αντιστοίχως, στο μοναστικό κοινόβιο. Επιθυμούμε να εξάρουμε την λειτουργία της Χριστιανικής Οικογένειας στις μέρες μας ως Κοινότητος ζωής για την βίωση της πνευματικότητας της Μεγ. Τεσσαρακοστής.
Ο εν Αγίοις προκάτοχος της ημών Μετριότητος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αποκάλεσε την Οικογένεια «Εκκλησίαν μικράν» Όντως, στην Οικογένεια συντελείται εκκλησιοποίηση της υπάρξεώς μας, αναπτύσσεται η αίσθηση του κοινωνικού, ενοριακού και κοινοτικού χαρακτήρα του ανθρωπίνου βίου και της εν Χριστώ ζωής, η αγάπη, ο αλληλοσεβασμός και η αλληλεγγύη, βιώνεται η ζωή και η χαρά της συμβιώσεως ως Θεία Δωρεά. Η κοινή προσπάθεια εφαρμογής του εκκλησιαστικού κανόνα και του ήθους της νηστείας μέσα στο πλαίσιο της Οικογένειας, αναδεικνύει τον χαρισματικό χαρακτήρα της ασκητικής βιωτής και, ευρύτερα, την βεβαιότητα ότι όλα τα αληθή, τα σεμνά και τα δίκαια στη ζωή μας προέρχονται άνωθεν, και ότι, παρά την δική μας συνεργία και συμβολή, υπερβαίνουν, εν τέλει, το ανθρωπίνως εφικτό και τα ανθρώπινα μέτρα.
Εξ άλλου, η κοινότητα του βίου, η οποία δεν ζητά τα εαυτής και η προς αλλήλους αγάπη και συγχωρητικότα δεν αφήνουν χώρο στο δικαιωματισμό και την αυταρέσκεια. Έκφραση αυτού του πνεύματος «κοινής ελευθερίας» και ευχαριστιακού ασκητισμού αποτελεί η αδιάσπαστος σύνδεση της τροφικής και λοιπής νηστείας, με την φιλανθρωπία και την συμμετοχή στην ενοριακή και λειτουργική ζωή της Εκκλησίας.
Η βίωση του «σαρακοστιανού κλίματος» στη χριστιανική οικογένεια οδηγεί στο βάθος της αληθείας της εκκλησιαστικής εμπειρίας και αποτελεί κοιτίδα και αφετηρία χριστιανικής μαρτυρίας στην εκκοσμικευμένη σύγχρονη κοινωνία μας.
Εύχεσθε, αδελφοί και τέκνα, να διατρέξουμε άπαντες με ένθεο ζήλο το στάδιο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής με νηστεία και μετάνοια, προσευχή και κατάνυξη, ειρηνεύοντες εν εαυτοίς και μετ ἀλλήλων, κοινωνούντες την ζωή διά της συμμετοχής μας στην συχνή Θ. Κοινωνία , αναδεικνυόμενοι «πλησίον» των εν ανάγκαις εν έργοις φιλανθρώποις, συγχωρούντες αλλήλοις και δοξολογούντες εν παντί το υπερουράνιο όνομα του Θεού του ελέους, δεόμενοι Αυτού όπως ευδοκήση να φθάσουμε με κεκαθαρμένες τις σκέψεις, τις καρδιές και τις διάνοιες μας στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα και ακατακρίτως να προσκυνήσουμε με μοναδική και πλήρη χαρά και αγαλλίαση την Λαμπροφόρο Ανάστασή Του.
Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή ͵βκδʹ
† Ο Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος,
διάπυρος προς Θεόν ευχέτης πάντων υμών