ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΤΗΣ ΑΝΑΛΗΨΕΩΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ
+Αρχιμ. Σπυρίδωνος Κατραμάδου
ΤΕΤΑΡΤΗ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2024
Η Ανάληψη του Χριστού είναι ένα υπερφυσικό γεγονός. Η μαρτυρία του γεγονότος αυτού βρίσκεται στην Αγ. Γραφή, αναφέρεται στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο και στις Πράξεις των Αποστόλων. Στο Ευαγγέλιο γράφει: «Εξήγαγε δε αυτούς έξω έως εις Βηθανίαν, και επάρας τας χείρας αυτού ευλόγησεν αυτούς. Και εγένετο εν τω ευλογείν αυτόν αυτούς διέστη απ’ αυτών και ανεφέρετο εις τον ουρανόν. Και αυτοί προσκυνήσαντες αυτόν υπέστρεψαν εις Ιερουσαλήμ μετά χαράς μεγάλης, και ήσαν δια παντός εν τω ιερώ αινούντες και ευλογούντες τον Θεόν. Αμήν» (Λουκ. κδ’, 50-53).
Οι Πράξεις: «Είπεν ο Κύριος προς αυτούς ουχ υμών εστι γνώναι χρόνους η καιρούς ους ο πατήρ έθετο εν τη ιδία εξουσία, αλλά λήψεσθε δύναμιν επελθόντος του Αγ. Πνεύματος εφ ύμάς, και έσεσθέ μοι μάρτυρες εν τε Ιερουσαλήμ και εν πάση τη Ιουδαία και Σαμαρεία και έως εσχάτου της γης. Και ταύτα ειπών βλεπόντων αυτών επήρθη, και νεφέλη υπέλαβεν αυτόν από των οφθαλμών αυτών. Και ως ατενίξοντες ήσαν εις τον ουρανόν πορευομένου αυτού, και ιδού άνδρες δύο παρειστήκεισαν αυτοίς εν εσθήτι λευκή, οι και είπον άνδρες Γαλιλαίοι, τι εστήκατε εμβλέποντες εις τον ουρανόν; Ούτος ο Ιησούς ο αναληφθείς αφ ύμών εις τον ουρανόν, ούτως ελεύσεται, ον τρόπον εθεάσασθε αυτόν πορευόμενον εις τον ουρανόν. Τότε υπέστρεψαν εις Ιερουσαλήμ από όρους του καλουμένου ελαιώνος, ο έστιν εγγύς Ιερουσαλήμ, σαββάτου έχον οδόν» (Πραξ. α’,7-12).
Από τους άλλους Ευαγγελιστές ο Μάρκος γράφει ότι: «Μετά το λαλήσαι αυτοίς ανελήφθη εις τον ουρανόν και εκάθισεν εκ δεξιών του Θεού» (ιστ’, 19). Ως γεγονός, η Ανάληψη, συνέβηκε κοντά στην Ιερουσαλήμ, στα περίχωρα της Βηθανίας, στο όρος των ελαιών 40 ημέρες μετά την Ανάστασή Του. Ο Κύριος εμφανιζόταν επί 40 μέρες σε διαφόρους τόπους στους μαθητές Του, αλλά μετά την τελευταία εμφάνιση και ομιλία Του προς αυτούς, τους παρέλαβε από τα Ιεροσόλυμα και τους οδήγησε «έξω έως εις Βηθανίαν», όπου και ανελήφθη ενώπιον των μαθητών Του στους ουρανούς.
Αναφορές της Αναλήψεως έχουμε και σε άλλα χωρία της Κ. Διαθήκης, με σπουδαιότερο εκείνο το οποίο αναφέρει τα λόγια του Κυρίου προς την Μαρία την Μαγδαληνή: «Μη μου άπτου’ ούπω γαρ αναβέβηκα προς τον Πατέρα μου’ πορεύου δε προς τους αδελφούς μου και ειπέ αυτοίς αναβαίνω προς τον Πατέρα μου και Πατέρα υμών και Θεόν μου και Θεόν υμών» (Ιω. κ’,17). Επίσης μνεία της Αναλήψεως έχουμε στην Α’ Τιμόθεον Επιστολή του Απ. Παύλου όταν γράφει: «Ανελήφθη εν δόξη» (Α’ Τιμ. γ’,16) και του Απ. Πέτρου όταν γράφει: «Ος εστιν εν δεξιά του Θεού πορευθείς εις ουρανόν» (Α’ Πέτρ. γ’,22). Η μεμαρτυρημένη Ανάληψη του Κυρίου με χωρία της Κ. Διαθήκης επικυρώνεται και με την διδασκαλία της Εκκλησίας και πιο συγκεκριμένα με το 7 άρθρο του Συμβόλου της Πίστεως όπου εκεί ορίζεται: «Και ανελθόντα εις τους ουρανούς και καθεζόμενον εκ δεξιών του Πατρός».
Μελετώντας την Αγ. Γραφή μανθάνουμε ότι ενώ ο Χριστός δίδασκε και καθοδηγούσε τους μαθητές Του με αιώνια ρήματα και διδάγματα και ενώ εκείνοι Τον έβλεπαν, Τον άκουγαν και Τον παρακολουθούσαν, τότε ο Κύριος ήρεμα άρχισε να ξεχωρίξει τον εαυτόν Του απ’ αυτούς και με θεία μεγαλοπρέπεια άρχισε να ανεβαίνει προς τον ουρανό. Αυτή είναι η Ανάληψη και αυτό το γεγονός εορτάζουμε και πανηγυρίζουμε και ψάλλουμε υπέροχους ύμνους.
Εκθαμβοι,απορημένοι, κατάπληκτοι οι μαθητές έβλεπαν αυτήν την ανάβαση του Διδασκάλου και παρακολουθούσαν με ιερότατο δέος το άρρητο μεγαλείο της ανόδου αυτής, και τότε μία φωτεινή νεφέλη τον έκρυψε από τα μάτια τους και αυτοί αισθάνθηκαν μία μεγάλη χαρά, μία γλυκύτητα στις ψυχές τους. Είναι χαρακτηριστικό, ότι ο Χριστός τους μαθητές Του τους εξήγαγε για να γίνουν αυτόπτες μάρτυρες της Αναλήψεώς Του.
Οι μαθητές δεν τον είδαν Αναστημένο από τον τάφο επειδή η Ανάστασή Του θα αποδεικνυόταν από τις εμφανίσεις Του, ενώ για την Ανάληψη δεν θα είχαν άλλο αποδεικτικό τρόπο του γεγονότος αυτού, δηλαδή της ανόδου Του στους ουρανούς, αν δεν ήταν όλοι τους παρόντες. Εβλεπαν την ώρα εκείνη, την ανάβαση του Κυρίου στον ουρανό και την νεφέλη ως βασιλικό όχημα, δεν είδαν όμως για πολύ χρονικό διάστημα τον Κύριο ανερχόμενο, αλλά καθώς στην Ανάσταση δεν είδαν την αρχή αλλά το τέλος, έτσι και τώρα. Την αρχή της Αναστάσεως ήταν περιττό να την δουν, επειδή έβλεπαν κενό τον τάφο και τον Ίδιον μπροστά τους Ζώντα, την Ανάληψη όμως μέχρι τέλους δεν έβλεπαν, επειδή οι οφθαλμοί δεν ήσαν ικανοί να θεωρήσουν μακρύτερο στο ύψος. Γι’ αυτό και δύο άγγελοι λαμπροφορεμένοι, «εν εσθήτι λευκή» τους είπαν: «Άνδρες, Γαλιλαίοι, τι εστήκατε εμβλέποντες εις τον ουρανόν; ούτος ο Ιησούς ο αναληφθείς αφ’ ημών εις τον ουρανόν; ούτως ελεύσεται, ον τρόπον εθεάσασθε αυτόν πορευόμενον εις τον ουρανόν» (Πραξ. α’,11).
Τότε, ο Κύριος «επάρας τας χείρας αυτού ευλόγησε αυτούς». Είναι εξαιρετικά σπουδαίο το σημείο αυτό, καθ’ ότι η ευλογία του Κυρίου ως του πρώτου Αρχιερέως είναι η ευλογία η οποία αφορά όλους τους πιστούς, γιατί οι μαθητές αντιπροσωπεύουν όλους μας. «Και εγένετο εν τω ευλογείν αυτούς» ο Κύριος τους ευλογούσε συνεχώς και εξακολουθεί έκτοτε και πάντα να μας ευλογεί. Δεν υπάρχει ιερότερο γεγονός από το να βρισκόμαστε συνεχώς κάτω από την ευλογία του Κυρίου. Επρεπε να ανέλθει ο Χριστός στους Ουρανούς, γιατί όπως ο Ίδιος είχε πεί, ούτε ο άλλος, ο Παράκλητος θα μας επέμπετο. «Συμφέρει υμίν ίνα εγώ απέλθω», έλεγε λίγες ώρες πριν την σύλληψή του από τους Ιουδαίους, εννοών τον σωματικό χωρισμό, ο οποίος θα επήρχετο προσωρινά μεν δια του θανάτου, οριστικά δια της Αναλήψεώς Του με άμεση συνέπεια Ζωτικότατης σημασίας, δια της οποίας συνέφερε τους μαθητές να αναληφθεί ο Κύριος, ήταν η κάθοδος του Αγ. Πνεύματος. «Εάν γαρ εγώ μη απέλθω, ο Παράκλητος ουκ ελεύσεται προς υμάς» (Ιωάν . ιστ’ 7).
Με την Ανάληψη έχουμε το τελευταίο γεγονός της επί γης παρουσίας του Κυρίου και την αρχή της ανυψώσεώς Του στη θεία δόξα. Στις «Πράξεις» χρησιμοποιείται το ρήμα για το γεγονός της Αναλήψεως:« επήρθη». Δηλαδή υψώθηκε από την γη σιγά – σιγά και βαθμιαίως εισήλθε στη δόξα Του και «εκάθισεν εκ δεξιών του Θεού», ως Ισότιμος, Σύνθρονος και Ομόδοξος με τον Θεό Πατέρα και ως Συνάναρχος Υιός και Λόγος του Ανάρχου Θεού Πατρός ουδέποτε έπαυσε να υπάρχει εκ δεξιών του Πατρός. Τώρα ανέρχεται ως Θεάνθρωπος, φέροντας ενωμένη αχωρίστως μαξί με την θεότητά Του και την θεωθείσα ανθρώπινη φύση Του, την οποία προσέλαβε κατά την γέννησή Του με την ενανθρώπησή Του.
«Ανελήφθη εν δόξη» και αυτό το θριαμβευτικό γεγονός δηλώνει ότι ανύψωσε ο Κύριος και την ανθρώπινη φύση. Ο Ίδιος μας βεβαίωσε ότι εκεί πλησίον Του θα είμαστε και όλοι οι πιστοί σε Αυτόν και την Εκκλησία Του Χριστιανοί, είπε στους μαθητές Του, «αποθνήσκω χάριν υμών «ίνα όπου ειμι εγώ και υμείς ήτε» (Ιω. ιδ’,3) και στην αρχιερατική προ της θυσίας Του προσευχή παρακάλεσε τον Ουράνιο Πατέρα «Πάτερ ους δέδωκάς μοι, θέλω ίνα όπου ειμί εγώ κακείνοι ώσι μετ’ εμού, ίνα θεωρώσι την δόξαν την εμήν ην δέδωκάς μοι» (Ιω. ιξ’,24). Έτσι, η Εορτή της Αναλήψεως υποδηλώνει ότι έχουμε μία προοπτική, την προοπτική της θεώσεως. Είμαστε και εμείς δεκτοί στη Θ. Δόξα. Οι ουρανοί είναι ανοικτοί, ποτέ πλέον κλειστοί. Ο Χριστός τους άνοιξε με την Ανάληψή Του και μας τίμησε να απολαύσουμε τις θείες δωρεές της μεγαλωσύνης και φιλανθρωπίας Του. Να ο πλούτος της θείας αγάπης! Εκεί όπου με την Ανάληψή Του εισήλθε ο Κύριος, εκεί υποδεικνύει και επιθυμεί να εισέλθουμε και εμείς, οι πιστοί όλων των αιώνων.
Επειδή κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο Χριστός, τώρα βρίσκεται στην αιώνια δόξα, γι’ αυτό και ο Απ. Παύλος εκφράζεται για την μέλλουσα δόξα που επιφυλάσσει ο Κύριος στα μέλη της Εκκλησίας Του, ως να είναι από τώρα τετελεσμένο γεγονός. Γράφει: «συνεκάθισεν εν τοις επουρανίοις» (Εφεσ. β’,6), μας έβαλε να καθίσουμε μαξί Του στην επουράνια δόξα. Ο Χριστός, συνεπώς, με την Ανάληψή Του ανύψωσε και μας πάνω στον θρόνο της θεότητος. Μας ανύψωσε όχι τοπικά αλλά τροπικά και πνευματικά, ανύψωσε την ανθρώπινη φύση, μας δόξασε και μας χάρισε την θέωση και όλα πλέον είναι αγιασμένα. Όπως λένε οι Άγιοι Πατέρες, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός αναβίβασε «άπαν το ανθρώπινον εις τους ουρανούς». Ο Μ. Αθανάσιος «Άνθρωπος γίνεται Θεός, ίνα Θεόν τον Αδάμ απεργάσητε». Ο Άγ. Γρηγόριος Νύσσης στον λόγο του «Εις την Ανάληψιν του Κυρίου» θα σημειώσει « με την Ανάληψη ολοκληρώθηκε το μυστήριο του θανάτου και πραγματοποιήθηκε η νίκη κατά των εχθρών και υψώθηκε το εναντίον τους τρόπαιο, ο Σταυρός, και ανέβηκε ψηλά Αυτός ο Κύριός….Αυτός που έδωσε ζωή και βασιλεία, και τα αγαθά δώρα στους ανθρώπους» (ΕΠΕ, τ.11, σ.45). Ο Ι. Χρυσόστομος σε ομιλία του «Εις την Ανάληψιν του Κυρίου»: «Δε βλέπεις την απόσταση ανάμεσα σε ουρανό και γη; Δε βλέπεις την απόσταση από τον Άδη μέχρι τη γη; Από τη γη μέχρι τον ουρανό; Και από τον ουρανό μέχρι τους αγγέλους, τους αρχαγγέλους, τις ουράνιες δυνάμεις μέχρι Αυτόν το Θρόνο του Θεού; Σ’ αυτήν όλη την απόσταση και σ’ αυτό το ύψος όλους εμάς ανέβασε, όλο το ανθρώπινο γένος» (ΕΠΕ, τομ. 36, σ.215).
Η Ανάληψη λοιπόν του Κυρίου μας, το αποκορύφωμα της λυτρωτικής αυτής πορείας Του για την πλήρη ανακαίνιση και ανάπλαση και αφθαρτοποίηση της ανθρωπίνης φύσεως. Και από την ημέρα της Αναλήψεως, ο άνθρωπος δεν είναι απλός ένας κάτοικος της γης αυτής. Είναι πολίτης του ουρανού. Μετέχει του ουρανίου πολιτεύματος. Καθίσταται κοινωνός της θεότητος. Η Δεσποτική Εορτή αυτή, είναι ένδοξη υψηλή, υπερβαίνει την ανθρώπινη διάνοια και το ανθρώπινο γένος έλαβε και πάλι την Χάρη και την πλούσια ευλογία δια του Αναληφθέντος Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Η ευχή της Εκκλησίας, η ευχή της Παναγίας μας, η ευχή των Αγίων είναι: Μακάρι, όλοι μας, όλοι οι πιστοί να καταστούμε άξιοι, όπως υπαντήσουμε «εν νεφέλαις» τον Κύριον τον και πάλιν ερχόμενον απ’ Ουρανού μετά πασών των αγγελικών δυνάμεων και να απολαύσουμε τους αγώνας μας διά της μακαρίας δόξης και ευφροσύνης.
ΑΜΗΝ.
