1700 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΓΚΛΙΣΗ ΤΗΣ Α΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ 325-2025
Φέτος το 2025 έχει μια ιδιαιτερότητα. Εορτάζεται η επέτειος των 1.700 ετών από την σύγκληση της Α’ Οικουμενικής Συνόδου στην Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.Χ., η οποία αντιμετώπισε την αίρεση του Αρείου και των ομοφρόνων του, οι οποίοι υποστήριζαν ότι ο Χριστός δεν είναι Θεός, αλλά το πρώτο κτίσμα της δημιουργίας. Οι 318 Θεοφόροι Πατέρες που σήμερα εορτάζει η Εκκλησία, έχοντας αφιερώσει την σημερινή Κυριακή, «ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓ. ΠΑΤΕΡΩΝ», συνέταξαν τα πρώτα άρθρα της πίστεως, του ΣΥΜΒΟΛΟΥ της Πίστεως, το «Πιστεύω», το οποίο συμπληρώθηκε και ολοκληρώθηκε από την Β’ Οικουμενική Σύνοδο το έτος 381 στην Κωνσταντινούπολη.
Τα πρώτα άρθρα του ΣΥΜΒΟΛΟΥ της Πίστεως αναφέρονται στην αίρεση του Αρείου, την οποία καταδίκασαν οι Θεοφόροι Πατέρες της Α ‘ Οικουμενικής Συνόδου. Ο Άγ. Ιουστίνος, αναφέροντας τον λόγο ενός ξένου θεολόγου, του Νωνιιιαιι ο οποίος αποδέχεται, ότι «ο Αριστοτέλης είναι ο επίσκοπος των αρειανών» αφού έτσι έφθασαν στην αίρεση, χρησιμοποιώντας την αριστοτελική φιλοσοφία και όχι την αποκαλυπτική θεολογία των Προφητών, των Αποστόλων και των Πατέρων σημειώνει στη σκέψη του.
«… Έτσι φιλοσοφώντας ο Άρειος, υπέπεσε σε μεγαλύτερο αμάρτημα από τον Νέρωνα. Ο Νέρων απέκτεινε τους Μαθητές του Χριστού, ενώ ο Άρειος ήθελε να αποκτείνει τον Χριστό ως Θεό. Ο Σατανάς εξελθών εκ του θεοκτόνου και αυτοκτόνου Ιούδα εισήλθε στον Άρειο, και δι’ ουδενός άλλου ενήργει τόσο ολοκληρωτικώς, όσο δια του Αρείου. Κανένας διωγμός δεν τάραξε την Εκκλησία όσον ο αρειανισμός, διότι ο Άρειος εκδίωκε τον Θεό από τον Χριστό. Στην πραγματικότητα ο αρειανισμός είναι μια απόπειρα να υιοθετηθούν οι μέθοδοι και τα μέσα της κατά άνθρωπον φιλοσοφίας ως μέθοδοι και τα μέσα της Χριστογνωσίας και Θεογνωσίας. Ο αρειανισμός είναι ανεστημένος παγανισμός, διότι σμικρύνει τον Θεάνθρωπο Χριστό στο επίπεδο ενός ημιθέου. Η Α’ Οικουμενική Σύνοδος το 325 αντέδρασε σε αυτό το γεγονός και δεν δημιούργησε τίποτε τον νέο, αλλά απλώς εξέφρασε και διετύπωσε την αρχαία Αποστολική πίστη, παράδοση και διδασκαλία της Εκκλησίας, η οποία φυλάττετο ιερώς και οσίως εν τη χαρισματική ζωή της Εκκλησίας δια του Αγίου Πνεύματος.
Ο άγιος Ιουστίνος σημειώνει κάτι που αφορά την εποχή μας: «ο Αρειανισμός δεν έχει ακόμη ταφεί σήμερα είναι περισσότερο της μόδας παρά ποτέ. Έχει διαχυθεί ως ψυχή στο σώμα της συγχρόνου υποτιθέμενης χριστιανικής Ευρώπης και αυτό φαίνεται στην όλη κουλτούρα της Ευρώπης, διότι όλα περιορίζονται για τον άνθρωπο και μόνο, και αυτόν τον Θεάνθρωπο Χριστό τον έχουν σμικρύνει και απομακρύνει στα πλαίσια του ανθρώπου. Με την ζύμη του αρειανισμού έχει ζυμωθεί και η φιλοσοφία και η κοσμοαντίληψη της Ευρώπης, και η επιστήμη της και ο πολιτισμός της, και εν μέρει η θρησκεία της. Διάφορα φιλοσοφικά συστήματα, «ευρωπαϊκή επιστήμη», ο «Προτεσταντισμός και οι διανοούμενοι, λένε συχνά ότι «ο Χριστός είναι ένας μεγάλος άνθρωπος, σοφός άνθρωπος, ο μεγαλύτερος φιλόσοφος, αλλά οπωσδήποτε όχι Θεός. Αυτά συνιστούν έναν αρειανισμό».
Η επέτειος των 1.700 ετών από της Α Οικουμενικής Συνόδου που καλώς την εορτάζει η Εκκλησία ως «νίκη της καθολικής πίστεως επί του υπερήφανου ατομικού νου και νίκη του Θεανθρώπου επί του ανθρώπου δίνει την ευκαιρία του προβληματισμού της πορείας όλων μας. Η Εκκλησία δεν αλλάζει την πίστη της και τα μέσα του αγώνος της εναντίον του αρειανισμού. Όπως νίκησε τον παλαιό αρειανισμό, έτσι θα νικά πάντα εν Αγίω Πνεύματι κάθε μορφής και εποχής αρειανισμό. Αυτό το κάνει με την πίστη της ως η Μία, Αγία, Αποστολική και Καθολική Εκκλησία και με την εκ Θεού δοθείσα αγιοπατερική πανοπλία και διαχρονική παρουσία των Αγίων Πατέρων Της που αποτελούν τις πνευματικές κολώνες Της, αυτό σημαίνει ότι ο ορθόδοξος πιστός ολοκληρώνεται πνευματικά με την εν Χάριτι άσκηση και την Θ. Κοινωνία και τα λοιπά Ι. Μυστήρια, θα μεταμορφώνει την καρδιά του με την προσευχή, τον νου του με την ταπεινοφροσύνη, την θέληση του με την φιλόχριστη αγάπη που αποδιώκει την φιλαυτία, την σκέψη του όταν την βαπτίσει στα διαυγή ύδατα της αιωνιότητας και της Θεανθρωπότητας του Κυρίου Ιησού Χριστού, όταν το πνεύμα του το βυθίσει στα βάθη της Χάριτος του Αγ. Πνεύματος, όταν όλη την προσωπικότητά του την ενσωματώσει στο Άγ. Σώμα του Χριστού, όταν γίνεται σύσσωμος και σύνναιμος Χριστού, όταν όλος ο άνθρωπος εκκλησιοποιηθεί και ορθοδοξοποιηθεί, γιατί μόνο μέσα στην Εκκλησία, πάντα εν Αγίω Πνεύματι υπάρχει ο δρόμος της σωτηρίας αφού η Εκκλησία είναι η μοναδική οδός της σωτηρίας μας και άλλη οδός δεν θα υπάρξει.