Ο ΤΙΜΙΟΣ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ
†Αρχιμ. Σπυρίδωνος Κατραμάδου
Ο ΤΙΜΙΟΣ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ
«Σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Λουκά ο Ιωάννης ήταν γιος του ιερέα Ζαχαρία και της Ελισάβετ συγγενής της Θεοτόκου. Περί της σύλληψης και της γέννησής του που συνέβη 6 μήνες πριν τη γέννηση του Ιησού Χριστού ο ίδιος ο Ευαγγελιστής Λουκάς εξιστορεί τα θαυμαστά γεγονότα. Αν και η Ελισάβετ ήταν στείρα, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ διαμήνυσε στον πατέρα του Ιωάννη τον Ζαχαρία ότι τελικά η γυναίκα του, παρά το γεγονός ότι είναι στείρα θα γεννήσει αγόρι και θα του δώσει το όνομα Ιωάννης. Στην αρχή ο ιερεύς Ζαχαρίας φέρεται να μην πίστεψε τα λόγια του Αρχαγγέλου Γαβριήλ και πιθανώς να υπέστη κάποιο κλονισμό κατά τον οποίο έχασε την ομιλία του. Παρέμεινε άλαλος έως την ημέρα της ονομασίας του παιδιού. Έτσι και έγινε. Οκτώ ημέρες μετά την γέννηση του μωρού, όταν ζητήθηκε από τον ίδιον να φανερώσει το όνομα του παιδιού, εκείνος έγραψε σε μια πινακίδα το όνομα «Ιωάννης» και αμέσως επανήλθε η ομιλία του.
.
Πατρίδα του Αγίου Ιωάννου φέρεται να είναι η Χεβρών ή η πόλη Ιούττα. Περί της νεανικής ζωής του Ιωάννη και του ιδιωτικού του βίου καμία πληροφορία δεν υπάρχει εκτός της πολύ λιτής αναφοράς του Ευαγγελιστή Λουκά ότι: «τὸ παιδίον ηὕξανε καὶ ἐκραταιοῦτο πνεύματι καὶ ἧν ἐν ταῖς ἐρήμοις ἕως ἡμέρας ἀναδείξεως αὐτοῦ πρὸς τὸν Ἰσραὴλ». Με τη λέξη ” ἐρήμοις” χαρακτηρίζονται τα διάφορα μέρη της ίδιας της ερήμου της Ιουδαίας, οι οποίες έφεραν διάφορες επιμέρους ονομασίες. Στις ερήμους αυτές φαίνεται ότι κατέφυγε ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, για την προπαρασκευή του ιερού προφητικού και εξαγνιστικού έργου του, όπως παλαιότερα είχαν ομοίως καταφύγει ο Άγιος Πνευματικός Ηγέτης του Ισραηλιτικού Λαού Μωυσής και ο Μέγας Προφήτης Ηλίας. Σύμφωνα με αναφορά του Ευαγγελιστή Λουκά ο Άγιος Ιωάννης εμφανίζεται πλέον σε ηλικία 30 ετών «κατά θείαν ἐντολήν», «ἐν τῇ ἐρήμῳ τῆς Ἰουδαίας». Κάνοντας λόγο περί του Ιορδάνη ποταμού αναφέρεται στο νότιο τμήμα της χώρας, την περιορδάνεια περιοχή, κηρύσσοντας: «Μετανοεῖτε, ἤγγικεν γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν», «βαπτίζοντας τούς προσερχόμενους πρός αὐτόν». Παράλληλα με τα κηρύγματά του ήταν και η εμφάνισή του καθώς ο ασκητικός βίος και διατροφή του. Φορούσε μάλλινο ένδυμα “από τρίχες καμήλου και ζώνη δερμάτινη περί την οσφύ του“. Η δε διατροφή του ήταν άγριο μέλι και ακρίδες. Φαίνεται δε πως δεν παρέμενε συνέχεια στο ίδιο αυτό μέρος αλλά περιέρχονταν “πᾶσαν τήν περίχωρον τοῦ Ἰορδάνου κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας“.
.
Τόσο η εμφάνιση αυτή όσο και ο ασκητικός και άγιος βίος του Αγίου Ιωάννη παράλληλα με τα κηρύγματα και τις βαπτίσεις μετάνοιας που προέβαινε ήταν επόμενο να προκαλέσει πλήθος ακροατών αλλά και πολλών θαυμαστών του από όλη τη Παλαιστίνη που έσπευδαν να τον ακούσουν, μεταξύ των οποίων και στρατιώτες και Σαδδουκαίοι και Φαρισαίοι τους οποίους όλους στη συνέχεια βάπτιζε στον Ιορδάνη ποταμό. Έτσι δεν άργησε αυτή η δράση του να προκαλέσει και τη προσοχή του Μεγάλου Συνεδρίου των Εβραίων που έστειλε αντιπροσωπεία για να ελέγξει τι συνέβαινε και να μάθει περί αυτού, από την οποία και έλαβε ως απάντηση σχετική προφητική ρήση του Προφήτη Ησαΐα “«φωνή βοώντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, εὐθύνατε τήν ὁδόν Κυρίου» (κατά Ιωάννη). Εκεί τον συνάντησε και ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός και του ζήτησε να τον βαπτίσει. Εκείνος αρχικά αρνήθηκε, όμως ο Χριστός επέμενε, και έτσι ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος βάπτισε τον Ιησού Χριστό στα νερά του Ιορδάνη Ποταμού. Τα τίμια λόγια του Αγίου ενδόξου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου ενοχλούσαν τις διεφθαρμένες συνειδήσεις των Φαρισαίων καθώς και του τετράρχη της Γαλιλαίας και Περαίας Ηρώδη Αντίπα, όταν τον έλεγξε για την παράνομη συμβίωσή του με την σύζυγο του ζώντος αδελφού του Ηρώδη Φιλίππου, την Ηρωδιάδα, ο οποίος και τον φυλάκισε. Σε κάποια γιορτή των γενεθλίων του, ο Ηρώδης ζήτησε από την κόρη του Σαλώμη να του χορέψει και της υποσχέθηκε με όρκο να της δώσει ό,τι του ζητήσει. Η Ηρωδιάς, η μητέρα της, που φθονούσε τον Ιωάννη, βρήκε τότε την ευκαιρία που αναζητούσε όπου προέτρεψε τότε την κόρη της να ζητήσει το κεφάλι του Αγίου Προφήτου Ιωάννη μέσα σ’ ένα πινάκιο (πιάτο). Έτσι ακολούθησε ο αποκεφαλισμός. Μετά το μαρτυρικό αυτό τέλος του Αγίου Ιωάννη, προσελθόντες οι μαθητές του “ᾖραν τό πτῶμα αὐτοῦ και ἒθηκαν αὐτό ἐν μνημείῳ” (κατά Μάρκον). Ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος έλαβε το όνομα Ιωάννης, που ερμηνεύεται δώρον Θεού, και του το έδωσε ο Ίδιος ο Θεός, λέγεται Πρόδρομος, γιατί προηγήθηκε του Χριστού και ετοίμασε τον δρόμο για το έργο Του, χαρακτηρίζεται Βαπτιστής, γιατί αξιώθηκε να βαπτίσει τον Χριστό στον Ιορδάνη Ποταμό.
.
Πρόκειται για μια μεγάλη προσωπικότητα που επαινέθηκε από τον Ίδιο τον Χριστό, που είπε:
«Οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ» (Ματθ. ια’, 11). Είναι ο τελευταίος Προφήτης της Παλαιάς Διαθήκης και ο πρώτος Προφήτης της Καινής Διαθήκης, δηλαδή στο μεταίχμιο μεταξύ Παλαιάς και Καινής Διαθήκης. Είναι ένας θαυμάσιος κρίκος μεταξύ των Προφητών και των Αποστόλων. Το κήρυγμά του δεν διέφερε από το κήρυγμα των Προφητών και του Χριστού, αφού ήταν κήρυγμα μετανοίας. Έλεγε: «Μετανοεῖτε, ἤγγικεν γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. γ’, 2). Βασιλεία των Ουρανών είναι η θεία Χάρη, η φανέρωση του Χριστού ως Φως και η μέθεξη και κοινωνία του ανθρώπου με το Φως. Η μετάνοια είναι προϋπόθεση της κοινωνίας με τον Θεό. Αυτός είναι ο πυρήνας του κηρύγματος της Εκκλησίας, όχι διάφορα κούφια λόγια, όχι φιλοσοφίες και στοχασμοί, αλλά η υπόδειξη του τρόπου για να ενωθεί κανείς με τον Θεό. Εκείνο που θαυμάζει κανείς στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο είναι ότι ήταν κήρυξ της αληθείας, ομιλούσε για τον Χριστό που είναι η Αλήθεια και οδηγούσε τον λαό προς την Αλήθεια. Ο λόγος του δεν ήταν ρηχός, συμβιβαστικός, ψεύτικος. Ήλεγχε τους ανθρώπους που τον πλησίαζαν υποδεικνύοντας σε αυτούς τον ορθό δρόμο, την αποκατάσταση της αδικίας, την ευθυγράμμιση της ζωής τους με τον Νόμο του Θεού. Βέβαια, αυτό είχε και τις γνωστές συνέπειες για τον ίδιο, αλλά το σημαντικότερο στην ζωή μας είναι η ορθοτόμηση της αληθείας. Με το κήρυγμα της μετανοίας και της αληθείας δοξάσθηκε ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και πέρασε στην ιστορία, οπότε και τιμάται από όλους τους Χριστιανούς. Είπε ένας αγιορείτης ότι το ψεύτικο και όταν είναι ενωμένο, στην πραγματικότητα είναι χωρισμένο, ενώ το αληθινό και όταν είναι χωρισμένο είναι ενωμένο. Αυτό το βλέπουμε στην ζωή των Αγίων και φυσικά στην ζωή του Τιμίου Προδρόμου. Ήταν αληθινός, συνδέθηκε με την Αλήθεια, τον Χριστό, ομιλούσε αληθινά και μέχρι σήμερα ζει αληθινά και πραγματικά στις καρδιές όλων των Χριστιανών, παρά το ότι δεν ζει βιολογικά. Πόσοι Ιεροί Ναοί δεν ανηγέρθησαν επ’ ονόματί του! Τιμούμε τον Τίμιο Πρόδρομο. Θα πρέπει να είμαστε άνθρωποι της αληθείας και όχι του ψεύδους, της απλότητας και όχι της διπλοπροσωπίας και της υποκρισίας. Ο Τίμιος Πρόδρομος, μετά την Παναγία, έχει μεγάλη παρρησία στον Χριστό και γι’ αυτό πρέπει να επικαλούμαστε τις πρεσβείες του και να μιμούμαστε το παράδειγμά του. Αμήν».
Πηγή: Ενοριακό Φυλλάδιο Κυριακής 23 Σεπ 18